Zyra për Përfaqësimin e Maqedonisë në Gjykatën Evropiane për të Drejtat e Njeriut (GJEDNJ) sot pasdite përmes një komunikate për media e informon opinionin për vendimin e Gjykatës në Strasburg lidhur me ankesën e paraqitur për shkak të anulimit të abolizimit në vitin 2016 për ish-funksionarët të cilët ishin i dyshuar nga Prokuroria Speciale Publike e atëhershme. “GjEDNj në vendimin e saj njëzëri i shpalli të papranueshme kërkesat. Vendimi i GJEDNJ është përfundimtar”, thekson Byroja dhe jep kronologjinë dhe thelbin e çështjes.
Byroja rikujton se aplikantët janë shtetasit maqedonas Nikolla Gruevski,
Mile Janakieski, Gordana Jankuloska, Tony Jakimovski, Sasho Mijalkov, Vladimir Taleski dhe Tony Trajkovski, si dhe Edmond Temelko, i cili po ashtu është shtetas i Shqipërisë. Të gjithë, përveç Temelkos, u ankuan se ndjekja penale pas faljes cenonte shtetin e së drejtës dhe se vendimet për anulimin e ish-presidentit të shtetit ishin në kundërshtim me parimin e sigurisë juridike për shkak të fuqisë prapavepruese.
Në deklaratë thuhej se Taleski dhe Temelko u ankuan sipas nenit 5 paragrafi 1(c) të KEDNJ (e drejta për liri dhe siguri) se ndalimi i tyre ishte arbitrar.
Më tej, në njoftimin e Byrosë thuhet:
“GjEDNJ konstatoi se në vitin 2015, pasi u bë e ditur se në mbarë Maqedoninë po bëhej incizim i fshehtë i bisedave telefonike dhe pasi dosjet e dala nga këto regjistrime iu dorëzuan prokurorëve, kërkuesit dyshoheshin për krime të ndryshme; që më 12 prill 2016 z. Ivanov, në cilësinë e presidentit të shtetit, merr vendime për 56 persona, duke përfshirë edhe aplikantët, të cilat shkaktuan protesta masive në rrugë të njohura si Revolucioni Shumëngjyrësh; se pas ndryshimeve në Ligjin për falje, në maj dhe qershor 2016, Presidenti i anuloi vendimet e tij, pas së cilës filluan ose vazhduan gjykimet kundër parashtruesve për krimet e supozuara në kuadër të procedurës penale të brendshme kundër kërkuesve (në lidhje me: Z. Taleski, rasti i njohur si “Transporter”, znj. Jankuloska dhe z. Janakieski, rasti i njohur si “Titanik 1”, z. Gruevski, z. Janakieski dhe z. Trajkovski, rasti i njohur si “TNT” z. Mijalkov rasti i njohur si “Tortura”; z. Jakimovski dhe znj. Jankuloska, objekti i njohur si “Kalaja”; z. Temelko, objekti i njohur si “Titanik 1”).
Në lidhje me pretendimet e ankesave nga neni 6, Qeveria ndër të tjera pohoi se ato janë të parakohshme sepse procedurat e ankesës në rastet para gjykatave të Maqedonisë së Veriut janë ende në vazhdim. Qeveria, duke iu referuar dispozitave përkatëse të Ligjit të Procedurës Penale, pretendoi se procedura e ankesës në Maqedoninë e Veriut do t’u ofronte aplikantëve mundësinë për të paraqitur argumentet e tyre në lidhje me vendimet e z. Ivanov. Përveç kësaj, Ligji për Procedurën Penale lejon një rishikim të jashtëzakonshëm nga Gjykata Supreme, dhe GJEDNJ gjithashtu mori parasysh qëndrimin e vendosur në praktikën e mëparshme gjyqësore në lidhje me Maqedoninë e Veriut, se një kërkesë e tillë për një rishikim të jashtëzakonshëm në rrethana të caktuara. do të ishte një mjet efektiv në të cilin aplikantët mund të mbështeteshin në lidhje me ankesat e tyre të ngritura përpara GJEDNJ-së dhe nëse ishin të suksesshëm në
procedurën, në një procedurë të veçantë për të kërkuar kompensim monetar.
Prandaj, GJEDNJ-ja vendosi se kërkuesit nuk kanë shterur mjetet juridike të brendshme dhe se për këtë arsye pretendimet e apelit të bazuara në nenin 6 të KEDNJ (e drejta për një gjykim të drejtë) janë të parakohshme sepse autoritetet vendase kanë mundësinë të vendosin mbi këto pretendime në procedimeve penale aktuale, d.m.th. që sistemit të brendshëm gjyqësor, i cili mund të zbatojë drejtpërdrejt Konventën, duhet t’i jepet një shans për të vendosur mbi ankesat dhe për të korrigjuar çdo shkelje të Konventës që mund të konstatojë.
Lidhur me pretendimet ankimore të z. Taleski në bazë të nenit 5, GJEDNJ konstatoi mungesën e nevojës për shqyrtimin e procedurës për arrestin e tij shtëpiak pas vendimit të ish-presidentit të shtetit të 12 prillit 2016, pasi ai ishte liruar më shumë se gjashtë muaj para se të paraqiti kërkesën në GJEDNJ. Nga ana tjetër, në lidhje me pretendimet e tij se hetimi duhej të ishte ndërprerë, GJEDNJ theksoi veçanërisht se mjeti juridik që z. Taleschi e përdori atë, dhe që ai pretendoi se ishte efektive, u refuzua si e pakohë, me vendime të gjykatave vendase që nuk duken të paarsyeshme dhe arbitrare.
Në lidhje me pretendimet ankimore të z. Temelko sipas nenit 5, GJEDNJ konstatoi se ai ishte ose në paraburgim ose në arrest shtëpiak ndërmjet 26 shtatorit 2017 dhe 16 majit 2018. Vendimet që përcaktuan masat për sigurimin e pranisë së tij i nënshtroheshin shqyrtimit gjyqësor nga gjykatat vendase. Megjithatë, ai argumentoi se gjykatat vendase duhet të kishin shqyrtuar me iniciativën e tyre nëse kishte ndonjë bazë (falje presidenciale) që përjashtonte ndjekjen penale që do ta bënte ndalimin të paligjshëm. GJEDNJ-ja vlerësoi se edhe nëse do të ishte kështu, kërkuesi kishte ende një detyrim për të ngritur ankesat e tij ndaj Konventës para gjykatave vendase. GJEDNJ arriti në përfundimin se ai nuk e bëri këtë dhe nuk paraqiti asnjë argument pse ai mjet do të ishte i paefektshëm, pra se z. Temelko, nuk ka paraqitur ankesat e tij sipas Konventës para gjykatave të brendshme.
Nisur nga sa më sipër, GJEDNJ vendosi se pretendimet ankimore të bazuara në nenin 5 dhe nenin 6 të KEDNJ janë të papranueshme, pra të papranueshme për shkak të mos shterjes së mjeteve juridike vendase.
