Çështja po hyn në fazën e saj të fundit dhe prokurorja Fatime Fetai ka hequr ndjekjen penale për Sami Ljuta për shkak të mungesës së provave. Fetai nuk përjashtoi mundësinë që persona të tjerë mund të ndiqen penalisht në të ardhmen për këtë ngjarje
Prokurorja Fatime Fetai kërkoi burgim të përjetshëm sot për tre nga të akuzuarit për terrorizëm në çështjen “Përbindësh”, për shkak të pesë vrasjeve pranë Liqenit të Smilkovo. Në sallën e gjyqit, duke dhënë fjalët e fundit të gjyqit që ka trazuar publikun për vite me rradhë, ajo tha se Alil Demiri dhe vëllezërit Afrim dhe Agim Ismailoviç janë akuzuar për terrorizëm, dhe Fejzi dhe Haki Aziri për ndihmë në këtë çështje, prandaj ata janë kërkon burgim maksimal. Para përfundimit të gjykimit, ajo hoqi ndjekjen penale të njërit prej të pandehurve, për të cilin kërkoi pafajësinë për shkak të mungesës së provave. Bëhet fjalë për Sami Ljutën, i cili tha se akuzat ishin të diskutueshme që nga marrja e çështjes. Fetai nuk përjashtoi mundësinë që persona të tjerë mund të ndiqen penalisht në të ardhmen për këtë ngjarje, nëse një gjë e tillë lind nga deklaratat e dy të pandehurve të arratisur. Maqedonia Veriore ka kërkuar prej vitesh që Alil Demiri dhe Afrim Ismailoviç të ekstradohen nga Kosova.
Rindërtimi i ngjarjes
Pesë vrasjet pranë Liqenit të Smilkovës ndodhën më 12 prill 2012. Ngjarja, e cila ndodhi gjatë festave të Pashkëve, shkaktoi trazira në vend, i cili ende po shëron plagët e konfliktit etnik. Djemtë Kire Trichkovski, Filip Slavkovski, Cvetanco Ackovski, Aleksandar Naqevski dhe peshkatari Borce Stefanovski u vranë barbarisht.
Në fjalët e tij përmbyllëse, Fetai u përpoq të bënte një rindërtim të ngjarjes, duke treguar atë që ndodhi në të vërtetë atë ditë. Sipas saj, vrasjet ishin kryer nga Alil Demiri, Afrim dhe Agim Ismailoviç, të cilët më pas u larguan me një automjet Opel Omega. Ata u drejtuan për në një vend të dakorduar në autostradë, afër unazës, ku i pandehuri Haki Aziri po i priste. Sipas aktakuzës, ai fillimisht e dinte se tre të pandehurit kishin shkuar për të bërë disa punë për shkak të llogarive të pazgjidhura, dhe më pas pasi zbuloi se çfarë kishte ndodhur, ai nuk tha asgjë. Fejzi Aziri mendohet se i ka ndihmuar ata të shpëtojnë.
“Të pandehurit u futën në automjetin e Khaki, dhe kur Haki u pyet ‘çfarë ndodhi’, Afrimi tha ‘ne bëmë një rrëmujë, ne vramë një njeri’. Edhe pse zbuloi se ata kishin kryer vrasje, ai i transportoi ata në shtëpinë nga kishin dalë nga automjeti, dhe nga zbulimi deri në largim, ai i fshehu dhe i largoi nga vendi i ngjarjes. “Fejzi Aziri, nga ana tjetër, edhe pse e dinte që ata kishin kryer vrasje të disa njerëzve, gjë që krijonte një ndjenjë frike në mesin e popullatës, organizoi arratisjen e Alil Demirit dhe Afrim Ismailoviç në Kosovë,” tha Fetai.
Prokurori vlerësoi se kjo ishte një ngjarje që mund të kishte shkaktuar një konflikt të ri dhe çoi në shumë viktima të pafajshme dhe një incident që intensifikoi urrejtjen midis maqedonasve dhe shqiptarëve. “Ndoshta, motivet mund të deklarohen nga Alil Demiri dhe Afrim Ismailoviç, kur përballen me këtë gjykatë. Agimi nuk e shfrytëzoi atë mundësi. “Motivimi për të mos u ekstraduar mund të jetë më i thellë, por kohët po ndryshojnë dhe unë pres që ata të përballen me drejtësinë,” tha Fetai.
-më shumë në temën: Heshtja më e rrezikshme se e vërteta për “Liqenin e Smilkovës”?
Nuk ka prova vetëm për Sami Ljutën. Fetai po kërkon një pafajësi për të. “Lidhur me Sami Ljuta, për ne si përfaqësues të rinj, pretendimet ishin të diskutueshme gjatë marrjes në dorëzim të çështjes. Këto ishin veprime që morën konfirmim nga Gjykata e Shkallës së Parë dhe Gjykata e Apelit dhe ishte e nevojshme për të nxjerrë një përfundim të besueshëm në lidhje me përfshirjen pas marrjes në dorëzim të çështjes dhe udhëzimet nga Gjykata e Lartë. Pikërisht një analizë e tillë çoi në një përfundim për të cilin besoj se janë të bindur të gjithë ata që ndoqën këtë gjyq. Nuk ka asnjë provë që është kryer krimi i terrorizmit ose ndonjë krim tjetër. “Për atë arsye, unë e heq akuzën,” tha Fetai.
Teori që ranë në ujë
“Përbindëshi” është një çështje që nuk do të dëshiroja t’i përsëritesha asnjë prokurori tjetër në të ardhmen, tha Fetai, duke reflektuar kështu peshën e plotë të veprimit dhe kërkimit të së vërtetës në një rast kaq të ndjeshëm, veçanërisht pasi sytë e publikut vazhdimisht u drejtuan në gjykatë, në pritje të drejtësisë. Në mënyrë që të hiqte çdo dyshim nga epilogu gjyqësor i çështjes së ardhshme, Fetai vendosi të hedhë poshtë para të pranishmëve në sallën e gjyqit teoritë e ndryshme që mund të dëgjoheshin në seancat, por që prej kohësh qarkullojnë si spekulime publike.
Edhe pse nuk ishte e qartë se cili nga të pandehurit qëlloi me armë, Fetai tha se vrasjet u kryen me tre armë zjarri, duke u shkaktuar plagë me armë zjarrit katër djemve të vrarë dhe peshkatarit. Bazuar në provat, konfirmohet se katër djemtë dhe peshkatari u vranë afër Liqenit të Smilkovës, dhe jo pasi mbrojtja e të pandehurve pretendon se vrasja ishte kryer në një vend tjetër, pas së cilës trupat u sollën në liqen. Sipas saj, pretendimet se automjeti “Opel Omega” i përkiste policisë dhe ishte vendosur si provë, se vrasjet ishin kryer diku tjetër, ose se dëshmitari i rrezikuar ishte vendosur nuk janë të vërteta. Ajo gjithashtu hodhi poshtë mundësinë që ish-Presidenti i Asamblesë, Trajko Veljanoski, të ketë ndonjë lidhje me rastin. “U përhap gjithashtu informacioni se fëmijët ishin në kontakt të ngushtë me djalin dhe vajzën e Trajko Veljanoskit, me të cilët kishin miqësi të shpeshtë, dhe gjoja kjo është arsyeja pse u likuiduan. “Asnjë provë nuk është propozuar për një gjë të tillë deri më tani, dhe as nuk ka pasur ndonjë tregues se fëmijët e vrarë njihnin fëmijët e një zyrtari të lartë, aq më pak se kishte ndonjë borxh,” tha Fetai.
Të gjashtë të pandehurit u dënuan me burgim të përjetshëm në një procedurë paraprake: Alil Demiri, Afrim dhe Agim Ismailoviç, Fejzi dhe Haki Aziri dhe Sami Ljuta. Gjykata e Lartë në Dhjetor 2017 rrëzoi vendimet, liroi nga paraburgimi të dënuarit Agim Ismailovic, Haki Aziri, Sami Ljuta dhe Fejzi Aziri. Pas prishjes së vendimeve, çështja “Përbindësh” u mor nga SPO dhe çështja u kthye për rigjykim, e cila është në fazën e fundit. Seanca e ardhshme është caktuar për 3 Shkurt 2021.
