Përmbledhjet kryesore nga bisedimet në Shtëpinë e Bardhë midis Trump, Zelenskyy dhe udhëheqësve të BE-së
Këto janë pesë përfundimet kryesore nga bisedimet midis presidentit të SHBA-së Donald Trump, udhëheqësit ukrainas Volodymyr Zelensky dhe udhëheqësve të tjerë evropianë, gjatë takimeve të tyre të hënën në Shtëpinë e Bardhë, ku tema kryesore ishte lufta në Ukrainë.
Garancitë e sigurisë
Në një hap të rëndësishëm drejt një marrëveshjeje, Trump ka premtuar se SHBA-të do të përfshihen në ofrimin e garancive të sigurisë për Ukrainën.
Udhëheqësi i SHBA-së tha se do të ketë një formë garancish sigurie për Ukrainën, por nuk zbuloi nëse kjo do të përfshijë trupa amerikane.
Trump theksoi se Vladimir Putin “ra dakord që Rusia të pranojë garanci sigurie për Ukrainën”.
Ai shtoi: “Mendoj se kombet evropiane do të marrin një pjesë të madhe të barrës. Ne do t’i ndihmojmë ata dhe do ta bëjmë atë shumë të sigurt”.
Komentet e tij u mirëpritën nga udhëheqësit evropianë, me Ursula von der Leyen, presidente të Komisionit Evropian, duke thënë se ishte “mirë të dëgjosh” se kombet po punonin për “garanci sigurie të ngjashme me Nenin Pesë”.
Neni Pesë i NATO-s është parimi se një sulm ndaj një anëtari konsiderohet si sulm ndaj të gjithëve.
“Kur flasim për garanci sigurie, flasim për të gjithë sigurinë e kontinentit evropian”, tha presidenti francez Emmanuel Macron.
Ai shtoi se një garanci që do të donte të dilte nga çdo marrëveshje është që Ukraina të jetë në gjendje të ketë një ushtri “kredibile” për “vitet dhe dekadat që do të vijnë”.
Nuk nevojitet armëpushim për një marrëveshje paqeje
Presidenti Trump tha se nuk kishte nevojë për një armëpushim në Ukrainë, sepse një marrëveshje paqeje mund të arrihej ndërsa Ukraina dhe Rusia janë në luftë.
“Nuk mendoj se keni nevojë për një armëpushim. E dini, nëse shikoni gjashtë marrëveshjet që kam arritur këtë vit, të gjitha ishin në luftë, unë nuk bëra asnjë armëpushim”, tha ai.
“E di që mund të jetë mirë ta kemi, por gjithashtu mund ta kuptoj, strategjikisht, pse një vend ose tjetri nuk do ta donte atë…”.
Por kancelari gjerman Friedrich Merz tha se “të gjithë do të donim të shihnim një armëpushim”.
Ai u tha mediave në Shtëpinë e Bardhë: “Nuk mund ta imagjinoj që takimi i ardhshëm të zhvillohet pa një armëpushim, kështu që le të punojmë për këtë dhe le të përpiqemi të ushtrojmë presion mbi Rusinë”.
Trump më vonë kundërshtoi, duke thënë se nuk kishte nevojë për një armëpushim, por do ta mirëpriste një të tillë nëse do të ishte e nevojshme.
Takim trepalësh
Presidenti amerikan tha se “nëse gjithçka shkon mirë sot”, do të ketë një takim trepalësh midis tij, Putinit dhe zotit Zelensky.
Ky i fundit tha se ishte gati për një takim të tillë dhe Trump konfirmoi se edhe Putini ishte i gatshëm.
Macron tha se ndërsa një takim trepalësh është i rëndësishëm, një samit “katërpalësh” do të duhej të zhvillohej më pas.
Nuk ishte e qartë nëse Macron nënkuptonte një takim në të cilin merr pjesë vetëm Franca, apo nëse nënkuptonte NATO-n, BE-në, apo “koalicionin e të vullnetshmëve” duhet të jetë anëtari i katërt.
Në fillim, zoti Trump tha se do ta telefononte Putinin “menjëherë pas” takimeve në Shtëpinë e Bardhë, por përfundoi duke ndërprerë bisedën me udhëheqësit evropianë për të telefonuar homologun e tij rus në mes të takimit, sipas një diplomati të BE-së.
‘Shkëmbimet e territorit’
“Ne gjithashtu duhet të diskutojmë shkëmbimet e mundshme të territorit”, tha presidenti amerikan përpara bisedimeve shumëpalëshe me zotin Zelensky dhe udhëheqësit evropianë.
Ai tha se shkëmbime të tilla do të duhet të marrin “në konsideratë vijën aktuale të kontaktit”.
Trump shtoi: “Kjo do të thotë zona e luftës, linjat e luftës që tani janë, mjaft të dukshme, shumë të trishtueshme, në fakt, t’i shohësh ato dhe pozicionet negociuese”.
Kjo vjen pasi thuhet se Putin ka bërë kërkesa për të marrë kontrollin e rajoneve lindore të Donetskut dhe Luhanskut të Ukrainës gjatë samitit të Alaskës me zotin Trump si kusht për t’i dhënë fund luftës.
Në këmbim, Rusia do të hiqte dorë nga territoret e tjera ukrainase të mbajtura nga trupat e saj, sipas disa raporteve të lajmeve që citojnë burime pranë çështjes.
Trupat ruse aktualisht zënë pjesë të mëdha të dy rajoneve dhe, në shtator 2022, Moska njoftoi se po i aneksonte zyrtarisht ato, së bashku me rajonet Kherson dhe Zaporizhia, në një veprim të refuzuar dhe të dënuar si të paligjshëm nga Perëndimi.
Kujtojmë se Zelensky më parë përjashtoi dorëzimin e ndonjë territori Moskës.
Zelensky vesh rroba më formale dhe lëvdon Trumpin
Kur zoti Zelensky u takua për herë të fundit me zotin Trump në Shtëpinë e Bardhë në shkurt, presidenti amerikan e qortoi atë që nuk mbante kostum, dhe ai u akuzua nga zëvendëspresidenti amerikan JD Vance se nuk tregoi mirënjohje të mjaftueshme për mbështetjen e SHBA-së për Ukrainën.
Por këtë herë presidenti ukrainas veshi rroba më formale dhe shprehu vazhdimisht mirënjohjen e tij ndaj zotit Trump.
Fjalët e tij hapëse në Zyrën Ovale përfshinin falënderime tetë herë, kryesisht ndaj zotit Trump, por ai gjithashtu falënderoi zonjën e parë të SHBA-së, Melania Trump, e cila i kishte dërguar një letër Putinit në lidhje me fëmijët e rrëmbyer në Ukrainë.
