Qeveria e re, e emëruar nga parlamenti në gusht 2020, po merr masa për të përmirësuar klimën e investimeve në Maqedoni.
Ministrat pa portofol të cilët më parë kishin përgjegjësi për tërheqjen e investimeve të huaja direkte janë shkarkuar dhe kjo tani koordinohet nga Zyra e Zëvendës Ministrit të Ekonomisë në mënyrë që procesi të thjeshtohet. Në një përpjekje për të trajtuar korrupsionin, Komisioni Shtetëror për Parandalimin e Korrupsionit ka nisur një numër hetimesh të lidhura me korrupsionin, përfshirë ato që përfshijnë zyrtarë të lartë.
Kjo thuhet në raportin për klimën e investimeve në Maqedoni për vitin 2020 të botuar sot nga Departamenti i Shtetit i SHBA.
Prandaj, ata tregojnë për disa fusha premtuese që investitorët duhet të vëzhgojnë në 2021.
- Ambasada në vitin 2020 zbuloi se teknologjitë e informacionit dhe komunikimit janë një zonë në zhvillim e pjekur për investime të SH.B.A.-së sepse qeveria kohët e fundit është përqendruar në sigurimin e një klime më të mirë për zhvillimin teknologjik. Vendndodhja gjeografike është një avantazh nëse kompanitë janë duke shqyrtuar mundësinë e gati-shoring, duke e bërë produktet e tyre në dispozicion për konsum shumë më afër Evropës. Kjo është veçanërisht e rëndësishme pas prodhimit të reduktuar në botë në vitin 2020 për shkak të pandemisë, thotë raporti.
Pandemia Covid-19 thuhet se i dha një goditje të rëndë ekonomisë së vendit dhe aftësisë së saj për të pranuar investime të huaja.
“Megjithëse përpjekjet e qeverisë për të devijuar prodhimin në mallrat thelbësorë dhe për të kontrolluar çmimet që nga fillimi i pandemisë, kufizimet në lëvizje dhe papunësia e konsiderueshme kanë kufizuar konsumin dhe kanë ulur shërbimet e fillimit të biznesit”, tha raporti.
Ai shtoi se pandemia kishte ndaluar ndjeshëm rritjen e PBB-së, nga rritja 3.9 përqind në 2019 në tkurrjen nga 4.5 përqind në 2020, “edhe pse në mars qeveria parashikoi rritjen e PBB-së prej 4.1 përqind”.
“Virusi nuk ka gjasa të ketë një ndikim afatgjatë në ekonomi gjatë vitit 2021 dhe më tej,” tha raporti.
Sidoqoftë, raporti thekson se korniza e përgjithshme rregullatore e vendit mbetet komplekse dhe ndryshimet e shpeshta rregullatore ose ligjore, së bashku me interpretimet jo konsistente të rregullave, krijojnë një klimë të paparashikueshme biznesi të prirur ndaj korrupsionit.
Megjithëse korniza ligjore për të investuar në… Maqedoni është kryesisht në përputhje me standardet ndërkombëtare dhe investitorët e huaj trajtohen njësoj si ata vendas, korrupsioni është një problem, shtoi raporti.
Departamenti i Shtetit vëren se Maqedonia, e cila po aspiron të bashkohet me BE dhe vendi u bë një anëtare e NATO-s në 2020, vazhdon të jetë pranuese e investimeve tregtare të SHBA.
Tërheqja e IHD-ve, tha raporti, është një nga shtyllat kryesore të qeverisë për rritjen ekonomike dhe krijimin e vendeve të punës, megjithëse pandemia ka parandaluar zyrtarët qeveritarë të takohen me investitorët e mundshëm në 2020.
Thuhet se nuk ka ligje ose praktika diskriminuese kundër investitorëve të huaj.
- Në vitin 2018, Qeveria miratoi “Planin e Zhvillimit Ekonomik”, i cili siguron iniciativa të mjaftueshme për kompanitë e huaja që operojnë në 15 zona të lira ekonomike të njohura si Zona Teknologjike të Zhvillimit Industrial (TIDZ), shtoi raporti.
Theksohet gjithashtu se Raporti i Biznesit i Bankës Botërore në vitin 2020 e renditi Maqedoninë në vendin e 17-të në botë për të bërë biznes, me shtatë vende krahasuar me vitin e kaluar. Fitch uli vlerësimin e mëparshëm të kredisë të Maqedonisë nga BB + me një parashikim të qëndrueshëm në BB + me një parashikim negativ, dhe Standard & Poor’s rikonfirmoi parashikimin e saj të BB me një perspektivë të qëndrueshme. Kompanitë e mëdha të huaja të angazhuara në TIDZ zakonisht raportojnë përvoja pozitive investimesh dhe mbajnë marrëdhënie të mira me zyrtarë qeveritarë, sipas Departamentit të Shtetit.
Statedshtë deklaruar se Maqedonia nuk ka një sistem “one-stop shop” për IHD, dhe për këtë arsye investitorët janë të detyruar të kalojnë nëpër disa institucione burokratike për të realizuar investimet e tyre.
Megjithatë, “qeveria mban kontakte me investitorët kryesorë të huaj përmes takimeve të shpeshta dhe sondazheve zyrtare për të marrë reagime. Investitorët kryesorë kanë qasje të drejtpërdrejtë te udhëheqësit qeveritarë, të cilët mund të kontaktohen për ndihmë për zgjidhjen e problemeve. Këshilli i Investimeve të Huaja përfaqëson investitorë të huaj dhe këshillon se si të përmirësohet klima e biznesit.
