Që nga fillimi i luftës në Ukrainë, në Serbi kanë mbërritur 200 mijë rusë, të cilët për shkak të qëndrimit të tyre kundër presidentit rus Vladimir Putin, përballen me kërcënime dhe dhunë nga e djathta nacionaliste, shkruan Guardian.
Gazeta britanike thekson se Serbia është një nga destinacionet kryesore të zgjedhur nga ata që ikin nga Rusia për shkak të luftës që po bën.
Rusët, ndryshe nga vendet e tjera evropiane, nuk kanë nevojë për vizë për të hyrë në Serbi dhe në përgjithësi janë të mirëpritur në Beograd për shkak të lidhjeve historike midis dy vendeve.
Kolonët hapën kafene dhe galeri, regjistruan më shumë se 2,000 biznese të reja dhe “rritën tregun e pasurive të paluajtshme”, sipas Guardian.
Por në një vend ku regjimi i Putinit gëzon mbështetje të konsiderueshme nën një qeveri nacionaliste gjithnjë e më të fortë të udhëhequr nga presidenti Aleksandar Vuçiç, aktivistët kundër luftës përballen me ngacmime dhe dëbime.
Aktivisti kundër luftës Ilya Zerov, një nëntëmbëdhjetë vjeçar rus që u shpërngul në Beograd, u sulmua nga tre të rinj serbë kur u përpoq të pikturonte me gjëra tjera një mural që lexonte “Vdekje Urkainsës” në një ndërtesë apartamentesh në kryeqytet.
“Njëri prej tyre nxori një thikë… Më pas më goditi në veshin e djathtë,” tha Zernov, i cili u largua nga vendlindja e tij Kazan menjëherë pasi trupat e Vladimir Putin pushtuan Ukrainën.
“Si rus, ndjeva se ishte përgjegjësia ime të bëja diçka. Grafitet lavdëronin dhunën,” tha ai.
Beogradi ka arritur prej kohësh një ekuilibër delikat midis aspiratave të tij për BE nga njëra anë dhe lidhjeve të tij shekullore etnike dhe fetare me Rusinë.
Vuçiq refuzoi të vendoste sanksione ndaj Rusisë për agresionin e saj kundër Ukrainës, ndërsa Moska mbeti aleati kryesor i Serbisë në kundërshtimin e saj për njohjen e pavarësisë së Kosovës.
Duke u ndjerë i pasigurt në Beograd, Zernov është larguar nga qyteti dhe është nisur për në Berlin. Para largimit të tij, ai ishte një anëtar aktiv i Shoqërisë Demokratike Ruse (RDS), një organizatë kundër luftës e themeluar vitin e kaluar.
“Ka një betejë grafiti në rrugët e Beogradit,” tha Pyotr Nikitin, themeluesi i RDS, duke përmendur murale të tjera në qytet që përshëndesin sulmet nga ushtarët rusë në Ukrainë dhe grupin famëkeq mercenar Ëagner.
“Ne vazhdojmë të pikturojmë muralet pro luftës, por më pas dalin të reja”, tha Nikitin, raporton Guardian.
Ai shton se kundër organizatës së tij është organizuar një fushatë mediatike dhe se ato raportohen negativisht në tabloidet pro-shtetërore.
Sulmi e la atë me një daulle veshi të shpuar, por Zernov tha se ishte i kënaqur që ishte në gjendje të mbulonte të paktën pjesërisht muralin.
Disa politikanë serbë të ekstremit të djathtë folën gjithashtu kundër fluksit të rusëve kundër luftës, të cilët ata pretenduan se po përpiqeshin të destabilizonin vendin.
Nikitin, i cili hodhi poshtë pretendimet se organizata e tij ishte e interesuar të ndikonte në politikën serbe, tha se situata ishte përkeqësuar ndjeshëm deri në këtë verë.
Ai tha se takimet e RDS-së ndërpriteshin në mënyrë rutinore dhe se bankat serbe refuzuan kërkesën e grupit për të hapur një llogari që do t’i lejonte të mblidhte fonde për bamirësi kundër luftës.
Në korrik, policia serbe e ndaloi Nikitën të hynte në vend, duke përmendur shqetësimet e sigurisë kombëtare.
“Mendova se ishte jashtëzakonisht e rëndësishme të bashkoja njerëz të bashkuar nga kundërshtimi i tyre ndaj kësaj lufte,” tha Yevgeny Irzhansky, një shtetas rus që organizoi koncerte grupesh dhe ngjarje artistike kundër luftës në Beograd dhe tani është dëbuar nga Serbia.
Por ai pati probleme edhe me autoritetet serbe. Në qershor, Irzhanski u mor në pyetje nga policia lokale për pikëpamjet e tij mbi Rusinë dhe luftën.
Dy muaj më vonë, ai u thirr nga zyrtarët serbë të emigracionit, të cilët e informuan se i ishin anuluar lejet e qëndrimit dhe se kishte shtatë ditë për t’u larguar nga vendi.
The Guardian përfundon se pavarësisht presionit, shumë rusë në Beograd vazhdojnë të sfidojnë autoritetet dhe narrativën dominuese.
Javën e kaluar, rreth 5,000 njerëz u mblodhën në sallën MTS për të dëgjuar Bi-2, një grup i njohur rock bjelloruso-rus që ndaloi së performuari në vendet e tyre pasi këngëtari kritikoi aktivitetet e luftës së Kremlinit.
