Regjimi i Putinit po përdor Kishën Ortodokse Ruse për të përhapur ndikimin në vendet ortodokse. Kjo kishë ushtron presion të madh mbi kishat e tjera dhe pengon dhënien e Tomosit për KOM-in. Nëpërmjet aktiviteteve të inteligjencës, priftërinjtë rusë po rekrutojnë kishtarë kudo në kishat lokale të Ballkanit, shkruan Vërtetmatësi.
Shkruan: Goran Lefkov
Pas agresionit rus në Ukrainë, në vitin 2022, dhe vendosjes së sanksioneve nga vendet perëndimore, shumë agjentë rusë u dëbuan nga shtetet demokratike. Me vendosjen e sanksioneve ndaj kompanive ruse, shumë agjentë që u dërguan si përfaqësi në ato vende u dëbuan gjithashtu. Kjo është arsyeja pse regjimi në Moskë iu drejtua më shumë shërbimeve të agjentëve që nuk ishin dëbuar. Këtu për vendet ortodokse ishin kishat. Kështu ndodhi që një prift u dëbua nga Maqedonia e Veriut, gjë që ishte një frymëzim për Bullgarinë për të bërë të njëjtën gjë.
Kështu, më 15 shtator të vitit të kaluar (2023), kreut të kishës ruse në Sofje, Vasian Zmeev, iu ndalua hyrja në Maqedoni. Sjellja e klerit rus i tejkaloi aktivitetet e tyre të lejuara.
Presidenti Stevo Pendarovski qershorin e kaluar, duke cituar informacione nga NATO për 360 gradë, tha se metropolitët maqedonas, udhëheqja më e lartë e Sinodit, por jo kreu, bashkëpunojnë me shërbimin sekret rus.
Cilët priftërinj maqedonas punojnë për shërbimet ruse?
Kjo ishte arsyeja e mjaftueshme që Vërtetmatësi të fillonte të hulumtonte ndikimin rus në vend nëpërmjet kishës. Në intervistë, presidenti Pendarovski nuk përmendi emra konkretë të mitropolitëve që janë rekrutuar për të punuar për shërbimet ruse. Ne u përpoqëm t’i arrinim ato përmes burimeve tona.
“Nuk ka dyshim se KGB-ja përdor Kishën Ruse për të përhapur ndikimin e saj në vendet ortodokse. Ka shumë prova që çojnë në këtë, se vetë zyrtarët e kishës, si Patriarku Kiril dhe paraardhësi i tij, janë nën kthetrat të KGB-së. Dëbimi i Vasian Zmejevit e nxori atë lidhje në sipërfaqe. Në një rast, presidenti Pendarovski deklaroi se Vasian Zmejev po kryente aktivitete jashtë kishës dhe shërbimet e ushqenin presidentin me informacione, kjo ndoshta është e vërtetë. Këtu ka pasur takime me disa mitropolitë si Petari dhe Hilarioni”, thotë Bojarovski.
Ai shton se situata në Sinodin tonë është një pasqyrim i luftës midis Moskës dhe Kostandinopojës.
Ajo që është karakteristikë e Sinodit aktual është se mitropolitët nga POA, kisha e Jovan Vranishkovskit, David dhe Marko nuk janë përfaqësues të atij krahu rus në Sinodë, na informoi një njohës i situatësi cili dëshironte të mbeten anonim.
Ai nuk pret që peshkopët Jovan, Marko dhe David të jenë pro-rusë, sepse ata kishin marrëdhënie të mira me kishën greke dhe shprehnin mendimet e tyre kudo. “Ata e kuptuan se serbët, ata dhe kisha e tyre i zhgënjyen dhe tani nuk e pres destruktivitetin e tyre në Sinod”, beson burimi ynë.
Ai shton se situata në Sinodin tonë është një pasqyrim i luftës midis Moskës dhe Kostandinopojës.
Ajo që është karakteristikë e Sinodit aktual është se mitropolitët nga POA, kisha e Jovan Vranishkovskit, David dhe Marko nuk janë përfaqësues të atij krahu rus në Sinodë, na informoi një njohës i situatësi cili dëshironte të mbeten anonim.
Ai nuk pret që peshkopët Jovan, Marko dhe David të jenë pro-rusë, sepse ata kishin marrëdhënie të mira me kishën greke dhe shprehnin mendimet e tyre kudo. “Ata e kuptuan se serbët, ata dhe kisha e tyre i zhgënjyen dhe tani nuk e pres destruktivitetin e tyre në Sinod”, beson burimi ynë.
I një mendimi të tillë është edhe profesori i Universitetit të Sofjes, Kalin Janakiev, i cili e njeh mirë situatën në ortodoksinë në Ballkan dhe më gjerë.
“Usia e kuptoi se ai nuk mund të kishte ndikim më të madh përmes kishës së Jovan Vranishkovskit, tani ai synoi të ndikojë përmes peshkopëve proserbë/prorusë në Sinodin e Kishës Ortodokse Maqedonase”, beson Janakiev.
Një peshkop i drejtuar drejtpërdrejt nën ndikimin rus, nga peshkopët më të rinj, është Gregori.
Grigorijverën e kaluar në Kumanovë promovoi një libër me titull “Patriarku i Kostandinopojës i pari ndërmjet të barabartëve”, ku ishte i pranishëm edhe Vasian Zmeev tashmë i mërguar. Zmeev konsiderohet se ka ndikim të madh në KOM për emërimin e Grigorit si peshkop.
Ndryshe, sipas rregullave të KOM-it, ipeshkvijve duhet t’u dërgohet një dokument për një person të caktuar që është kandidat për mitropolit, ta shqyrtojnë, të mendojnë 15 ditë dhe pastaj ta votojnë. Ata kishin vetëm 15 minuta për Gregorin, thotë burimi ynë nga Kisha Ortodokse Maqedonase.
Tomos dhe Kisha e Ukrainës janë në shënjestër të shërbimeve ruse në KOM
Kisha ruse është e përqendruar që Kisha Ortodokse Maqedonase të mos marrë një tomos nga Patriarkana e Kostandinopojës, si të gjitha kishat e tjera në botën ortodokse.
“Shteti rus dhe kisha ruse nuk duan që KOM-i të marrë aftoqefalinë nga Kostandinopoja. Ata këmbëngulin se mjafton tomosi i marrë nga Kisha Ortodokse Serbe. Me këtë ata besojnë se KOM-i dhe Konstandinopoja do të afrohen dhe do të shkojë përtej ndikimit të Kishës Ortodokse Ruse, të cilën tani e ka përmes KOS-it”, thotë Janakiev.
Sipas burimeve tona në diplomacinë kishtare që dëshiruan të mbeten anonime, Patriarku Ekumenik Bartolomeu vendosi tre kushte kyçe për t’i dhënë tomos KOM-it:
- diaspora,
- emri i kishës dhe
- bashkimi me Kishën e Ukrainës.
Sa i përket diasporës, nuk do të kemi kryepeshkop apo peshkop australian, por do të jetë Melburni, Sidnei dhe KOM-i do të mund të emërojë më shumë peshkopë atje edhe në Amerikë.
Emri i kishës u pajtua të jetë Kryedioqeza e Ohrit – Kisha e Maqedonisë së Veriut. Patriarkana Ekumenike nuk njeh kurrë nga kombi, por nga kufijtë gjeografikë të shtetit. Nuk ka kishë greke, por kishë në Greqi. Gjithashtu, në Shqipëri nuk ka kishë shqiptare, por kishë ortodokse.
Në pikën e tretë për kishën e Ukrainës, së cilës Kostandinopoja i dha një tomos, kërkohet që KOM të bashkëpunojë me Kishën e Ukrainës.
Në mars të vitit të kaluar, Sinodi tre anëtarësh i KOM-OA, kryepeshkopët Stefan, Pjetër dhe Timotei, miratoi një vendim që ndaloi priftërinjtë të shërbejnë në Kishën e Ukrainës.
“Pas vendimit historik të 9 majit 2022 të Patriarkanës Ekumenike për njohjen e statusit kanonik të KOM-it, vumë re disa lëvizje të çuditshme në vendin tonë. Domethënë, disa struktura që në të kaluarën kishin shprehur qëndrime anti-BE dhe anti-NATO, tani filluan të flasin në kor kundër marrjes së statusit aftoqefal për KOM nga Patriarkana Ekumenike. Në ato sulme thuhej se si do të merrej emri i kishës, do të merrej diaspora, me pak fjalë u tregtuan gjysmë të vërteta për të shkaktuar dyshime në popull. Bëhet fjalë për një bashkim që kemi parë të përhapet në kishë dhe jashtë kishës. Kemi përpjekje të sinkronizuara në vazhdimësi. Ato tentativa synojnë që ky proces të mos ecë deri në fund përmes dhënies së tomosit të afoqefalisë për kishën tonë nga Patriarkana Ekumenike”, thotë profesori Aleksandar Spasenovski nga Fakulteti Juridik në Shkup.
Më të zëshmit kundër marrjes së një tomoje nga Kostandinopoja janë Mitropoliti Petar përmes mikut të tij personal, Ljupco Palevski-Palco, i akuzuar tashmë për vrasje të dyfishtë. Në lidhje me këtë deklaratë, Palevski kishte një deklaratë për të cilën publikisht u mbështet nga tre mitropolitë – Petar, Grigori dhe Agatangel.
Meqë ra fjala, peshkopi i Kumanovës-Osogovskit, Grigorij u shpreh kundër pranimit të Tomos nga Kostandinopoja, në një intervistë ku ai sulmoi Patriarkanën Ekumenike. Ajo arriti në veshët e Patriarkut Ekumenik. Më pas, Sinodi i KOM-it e dënoi këtë qëndrim të Mitropolitit Gregor.
Tomos i Kostandinopojës
Të gjitha kishat ortodokse deri më tani kanë marrë tomos nga Kostandinopoja. Dhe Kisha Ruse, Kisha Serbe, Kisha Bullgare dhe Kisha Greke. Nga të gjithë bashkëbiseduesit me të cilët kemi biseduar, askush nuk kujton se një kishë ka marrë një tomos nga një kishë tjetër, siç kemi marrë nga KOS-i.
Sipas profesor Spasenovskit, i cili doktoroi në temën lidhur me vendin dhe rolin e bashkësive fetare në rendet kushtetuese të shteteve me referencë të veçantë për Republikën e Maqedonisë, ai thotë se janë disa faktorë që kanë shtyrë njohjen e Kishës Ortodokse Maqedonase.
“Ekziston një rregull i harruar prej kohësh, ku Patriarkana Ekumenike ka të drejtën kryesore të apelimit në mosmarrëveshjet ndërkishare. Është një e drejtë e mbajtur nga Patriarkana Ekumenike, shekuj më parë. E shfrytëzoi atë të drejtë për të qenë institucion apeli në kontestet ndërkishare”, thekson Spasenovski.
Kjo e drejtë thjesht thotë: Nëse keni një mosmarrëveshje me një kishë, si ne me KOS-in, ju e zgjidhni mosmarrëveshjen tuaj me të. Por nëse ndërhyjnë dy kisha, atëherë mosmarrëveshja shkon në Gjykatën e Apelit në Kostandinopojë.
“Unë nuk e kam hulumtuar qëndrimin e Kishës Ortodokse Bullgare ndaj procesit të marrjes së autokefalisë për KOM-in, por personalisht mendoj se Kisha Bullgare humbi një rast për të hyrë shumë më thellë në analet pozitive të historisë sonë kishtare edhe pse pa vetëdije , pa dëshirë, kontribuoi më tej në nxitjen e këtyre proceseve. Gjegjësisht, nga qëndrimi i Kishës Bullgare është pozitive se kjo kishë themeloi komisionin e saj brenda kishës lidhur me çështjen kishtare maqedonase, gjë që i dha Patriarkut Ekumenik një argument tjetër, ndoshta kyç, për të ushtruar të drejtën e tij të ankimit në rastin e KOM-it, sepse përveç KOS-it është përfshirë edhe KOB”,thotë Spasenovski.
Njohësit e situatës besojnë se nëse mosmarrëveshja nuk do të ishte paraqitur në Gjykatën e Apelit në Konstandinopojë, Kisha Serbe nuk do ta kishte miratuar statusin aftoqefal të KOM-it. Kjo shihet edhe nga deklarata e parë pas kurorëzimit të patriarkut serb Porfirij në pranverën e vitit 2021, ku thekson se nuk do të devijojë nga politika e mëparshme ndaj KOM-it. Shumë shpejt, vetëm disa muaj më vonë, duke parë se po përgatitej një zgjidhje për KOM-in, Patriarkana e Kostandinopojës nxitoi të na njohë përpara Kostandinopojës.
Kisha ruse luajti shumë padrejtësisht deri në fund. Hilarion Alfeev, i cili kishte statusin e Ministrit të Punëve të Jashtme të Kishës Ruse, kërkoi nga autoritetet tona të lirojnë nga burgu Jovan Vranishkovskin me premtimin se do t’u lutej serbëve të na njohin si kishë të pavarur. Serbët nuk na njohën si kishë aftoqefale derisa filloi Arbitrazhi në Kostandinopojë, sipas burimit tonë që këmbënguli të mbetej anonim.
“Përveç arsyeve kishtare ndërkombëtare që lidhen me vendimin e Patriarkanës Ekumenike për dhënien e statusit aftoqefal të Kishës Ortodokse të Ukrainës, si dhe me zhvillimin e brendshëm të ngjarjeve që lidhen me tejkalimin e mosmarrëveshjes për emrin dhe përfshirjen e Kishës Ortodokse Bullgare, e cila u shfrytëzua si rast nga Patriarkana Ekumenike për të shfrytëzuar të drejtën e saj historike të apelit në mosmarrëveshjet ndërkishare, një aspekt tjetër i rëndësishëm është forcimi i vazhdueshëm i potencialit të personelit të Kishës Ortodokse Maqedonase. Bëhet fjalë për ata murgj të rinj që në vitet ’90, të ngopur me atë frymë ortodokse, vendosën të shkojnë në malin Athos, duke krijuar kështu marrëdhënie të forta, duke fituar miqësi dhe duke u kthyer në Maqedoni për të mbjellë farën e monastizmit të ri në vend, duke forcuar më tej Kishën. Këtu mendoj për murgjit e malit Athos, gjyshin Naum, gjyshin Parteni dhe gjyshin Kliment. Këta njerëz me marrëdhëniet e tyre arrijnë të paraqesin të vërtetën maqedonase në qendrën ku merren vendimet, që është Patriarkana Ekumenike. Kisha serbe, e motivuar nga këto vendime të Patriarkanës Ekumenike, vrapoi të na japë tomos. Megjithatë, lind pyetja pse Kisha Ortodokse Serbe nuk na dha një tomos 50 vjet më parë, por tani, menjëherë pasi Patriarkana Ekumenike reagoi duke filluar të zgjidhë çështjen e ngrirë të kishës maqedonase prej dekadash. Megjithatë, ky proces me Patriarkanën Ekumenike ka kuptim vetëm nëse përfundon deri në fund. Domethënë, nëse nuk marrim tomos nga Patriarkana Ekumenike, përsëri jemi në një botë nën ndikimin e fortë të Kishës Ortodokse Serbe. Ky proces duhet të përfundojë me marrjen e tomos nga Patriarkana Ekumenike”, mendon Spasenovski.
Zgjidhja e problemit me emrin e ndihmoi Kishën Ortodokse Maqedonase t’i çojë proceset drejt marrjes së statusit autoqefal. Pas nënshkrimit të Marrëveshjes së Prespës, kemi një sërë letrash nga kreu i shtetit maqedonas drejtuar Patriarkanës Ekumenike, me kërkesë që të ushtrojë të drejtën e ankesës dhe veprimit në rastin e Kishës Ortodokse Maqedonase.
Kush janë priftërinjtë e mërguar nga Maqedonia dhe Bullgaria
Në momentin kur Maqedonia e Veriut shpall persona non grata Vasian Zmeev, bashkë me të në Bullgari u internua një prift tjetër, Juhen Plavyashchuk.
Sipas profesor Janakiev, Vasian Zmeev ka një biografi shumë të errët. Ai ishte anëtar i këshillit të rektorit të Seminarit Teologjik të Moskës. Aty u përfshi në një skandal seksual. Një letër nga nxënësit dhe studentët e atij seminari tregon se një grup profesorësh dhe klerikësh kishin sjellje të paligjshme seksuale ndaj nxënësve. Menjëherë pas atij skandali, Vasyan Zemyev u dërgua në Bjellorusi. Kisha Bjelloruse është nën Patriarkanën e Moskës dhe drejtohet nga një ekzark që është në varësi të Patriarkut rus. Është shumë e çuditshme pse Zmeyev u dërgua në Bjellorusi kur ekzarku atje është në varësi të patriarkut rus. Kjo ndodh në momentin kur Eksarku i Kishës Bjelloruse dëshiron të nisë një proces autonomie për kishën e tij. Më vonë, ekzarku qëndron pas protestave të mëdha civile në Bjellorusi. Vasian Zmeyev dërgohet atje për të spiunuar aktivitetet e Eksarkut Bjellorus. Pas përfundimit të kësaj detyre, ai dërgohet në kishën ruse në Sofje.
“Unë supozoj se ai vazhdon misionin e tij spiun në Bullgari dhe Maqedoninë e Veriut për të penguar Kishën Ortodokse Maqedonase të marrë tomos nga Kostandinopoja. Ju e dini se Kisha Ortodokse Maqedonase është e ndarë në një pjesë pro-ruse dhe në një pjesë pro-Kostandinopojë. Ai ndoshta ka koordinuar elementët pro-rusë në Sinodin e KOM-it për t’u larguar nga Kostandinopoja”, thotë profesori i Universitetit të Sofjes Janakiev.
Për profesorin e Fakultetit Teologjik në Sofje, Diljan Nikolçev, gjërat rreth Zmeevit janë shumë të pastra dhe të qarta.
“Ka kategori të ndryshme agjentësh. Kur je ndikues, je ndikues. Ai nuk duhet të vendosë eksploziv, nëse është agjent ndikimi, ai zbaton politikën e kishës ortodokse ruse përmes takimeve, përmes predikimeve. Ka agjentë që janë vetëm për rekrutimin e njerëzve. Mendoj se edhe Vasian Zmeev ka qenë agjent ndikimi”, beson Nikolçev.
Prifti i dytë i dëbuar nga Bullgaria, Plavlaychuk, si një klerik i ri në Bjellorusi, është i angazhuar në rekrutimin e të rinjve që duhet të trajnohen për të marrë pjesë në konflikte ushtarake dhe për t’u rritur në kishë. Qëllimi ishte krijimi i formacioneve paraushtarake rinore nën ombrellën e kishës. Këtë e bën deri në momentin që dërgohet në Bullgari. Bullgaria dyshon se ai ishte përgjegjës për të ashtuquajturën “organizatë kazake”, e cila përpiqet të funksionojë si një formacion paraushtarak rus në Bullgari.
Në Rusi, meqë ra fjala, si formacione paraushtarake ne njohim Grupin Wagner të tashmë të ndjerit Yevgeny Prigozhin, pastaj formacionin paraushtarak të Gazprom dhe disa formacione të tjera.
Agjencia ruse e kishës në Bullgari
Për të kuptuar agjentin e fshehtë rus, ne vazhduam kërkimin tonë në Sofje. Ndikimi i kishës pasqyrohet më së miri atje. Para rënies së regjimit komunist në Bllokun Lindor, e gjithë rregullimi i Kishës Bullgare ishte në varësi të KGB-së. Në qendër të Sofjes ndodhet një tempull rus, ku shërbeu vetë Vasian Zmeev.
Sipas profesor Yanakiev, patriarkët rusë kanë vite që dërgojnë priftërinj në këtë kishë me bekimin e shërbimit sekret rus.
“Të gjithë, përveç njërit nga priftërinjtë e caktuar në Kishën Ruse në Sofje, janë agjentë të shërbimeve ruse”, thotë Janakiev.
Përveç agjentëve rusë në Sofje, prej vitesh nën “çizmën ruse” është edhe Sinodi i Kishës Ortodokse Bullgare..
“Në vendin tonë në kohën e komunizmit zbatohej një politikë e ngurtë personale. Kishte një seminar që diplomonte 25 persona në vit. Vetëm disa prej tyre do të bëhen priftërinj. Disa prej nesh ishin fëmijë të prindërve të përndjekur dhe nuk kishim ku të merrnim shkollën e mesme. Ata bënë gjithçka që ishte e mundur për të mbajtur njerëz më pak cilësorë në kishë. Në periudhën kur kam studiuar atje, nga 8 breza, ndoshta 4-5 veta janë bërë murgj”, thotë peshkopi Tikhon, i cili është me origjinë nga fshati Delçev, Star Istevnik.
Ai shpjegon se shërbimet ruse ushtronin presion mbi peshkopët e Kishës Ortodokse Bullgare:
Kushdo që vendos një kapelë murgu, arrestohet menjëherë nga shërbimet dhe dërgohet në Rusi. Unë jam i vetmi peshkop nga Sinodi i KOB që nuk kam shkelur në Rusi, as në Shtetet e Bashkuara. Kur shkojnë në Rusi, fillimisht e kanë lënë të shkojë për të parë se si do të sillet. Pastaj do ta vendosin në një tavolinë për të parë sa mund të pijë. Kështu që do t’i dërgojnë një ‘re’ me vajza për të parë nëse do të përmbahet apo jo. Shumë prej kandidatëve nuk zgjatën. E gjithë kjo diku regjistrohet dhe pastaj shantazhohen ata persona.
Ndikimi rus në Bullgari është shumë i madh. Sipas një sondazhi nga redaksia bullgare e Radio Evropa e Lirë, Federata Ruse ka më shumë prona në Bullgari sesa Shtetet e Bashkuara, Gjermania, Franca dhe Kina së bashku.
Profesori i Fakultetit të Teologjisë në Sofje, Nikolçev, i cili prej shumë vitesh studion arkivat e shërbimeve sekrete bullgare në lidhje me kishën, thotë se në kohën e komunizmit 95 për qind e mitropolitëve në KOB kanë qenë agjentë.
KGB-ja kishte një plan për të hedhur në erë Patriarkanën e Kostandinopojës
Shërbimi sekret rus ka plane sekrete për të vendosur eksplozivë në shumë ndërtesa të rëndësishme fetare. Një plan i tillë në vitet 50-60 u përgatit në Bullgari për të hedhur në erë Patriarkanën e Kostandinopojës.
Profesor Nikolçev u kushtoi shumë përpjekje këtyre planeve.
“Kam disa botime për tentativat e “Drejtorisë së Parë Kryesore (DPM) të Sigurimit të Shtetit” në fund të viteve 50 dhe fillim të viteve 60 për t’i vënë flakën apo hedhur në erë Patriarkanën në Kostandinopojë. Në atë operacion merr pjesë edhe një profesor ynë, por ndoshta as ai nuk e dinte. Ai ishte agjent i logjistikës. E dërgojnë në një takim me Patriarkun Ekumenik me disa profesorë të tjerë të Akademisë Shpirtërore. I japin detyrë të shohë se ku ndodhet kapelja, sa njerëz vijnë në liturgji në ditët e festave dhe ai e jep atë informacion. Ai nuk e di pse është ky informacion. Ai nuk e di se PGU po përgatit plan për vendosjen e eksplozivëve në Patriarkanën e Kostandinopojës”, thotë Nikolçev.
Ata po e përgatisin atë operacion për të qenë në gjendje të shkatërrojnë krahun jugor të NATO-s. Aty janë Greqia, Turqia dhe SHBA. Për KGB-në ishte shumë e rëndësishme që Turqia dhe Greqia kishin marrëdhënie të tensionuara.
“Ky operacion në PGU-në tonë kryhet me emrin e koduar “Cross”. Por duket se kanë qenë analfabetë, ndaj në gjysmën e dokumenteve e shkruajnë si “Krs”. Ata e kanë përgatitur atë plan për shtatë apo tetë vjet. Ka edhe dokumente për djegien e vendlindjes së Ataturkut në Selanik. Ky është një skedar shumë i madh dhe në të njëjtën dosje shfaqet një dokument në rusisht, i dërguar nga KGB-ja dhe në atë dokument përmendet një plan për t’i vënë zjarrin xhamisë më të madhe Al-Aksa në Jerusalem. Ky është rasti kur ata duan të bëjnë një luftë midis hebrenjve dhe arabëve në Lindjen e Mesme. Mendoj se KGB-ja e ka bërë atë plan”, shton Nikolçev.
Fillimisht oficer, pastaj prift
Në komunizëm, diplomatët e Bllokut Lindor ishin pothuajse gjithmonë oficerë të inteligjencës. Edhe pse komunistët nuk e donin kishën, në vitin 1943, Stalini besonte se kisha mund ta ndihmonte në luftën kundër nazistëve dhe e përfshiu atë në rrjedhat shoqërore.
Sipas dokumenteve të siguruara nga profesor Nikolçev, pas hapjes së arkivave të Sigurimit të Shtetit, nëse mitropoliti rekrutohet nga Rusia, në shërbimet bullgare arrin një letër, që të mos ngatërrohet me atë person.
“Ata nuk thonë pse, por nënkuptohet se e kanë rekrutuar tashmë. Në raste të rralla, dosjet e dyfishta mbahen si në Shërbimin Sekret Bullgar ashtu edhe në KGB”, thotë ai.
Nikolçev shton se Mitropoliti Simeon nga Dioqeza e Evropës Perëndimore e KOB-së është rekrutuar nga të dyja shërbimet.
2Ai është i vetmi nëpunës shtetëror që është me një emër tjetër dhe ka qenë anëtar i Partisë Komuniste Bullgare. Para kësaj, ai ishte ipeshkëv vikar për shumë vite. Dosja e tij është 28 vëllime, çdo vëllim 200-300 faqe. Të gjithë anëtarët e sinodit të Kishës Ortodokse Ruse mbajnë gradën e oficerëve. Në Bullgari, përveç Simeonit, si oficer, bashkëpunëtorë të shërbesave janë edhe peshkopët e tjerë”, thotë Nikollçev.
Andrey Zakharov, një gazetar investigativ nga shërbimi rus i BBC-së, tashmë i dezertuar në Evropën Perëndimore, beson se agjentë të tillë janë veçanërisht të rrezikshëm për sigurinë e çdo vendi në afat të gjatë. Sigurimi i shtetit, i njohur atëherë si NKVD (KGB), përdorte si agjentë njerëz nga Kisha Ruse që udhëtonin në kisha të tjera.
“Kjo nuk është vërtetuar, sepse arkivat nuk janë hapur ende në Rusi, por në parim është e qartë kur shikon biografinë e Patriarkut aktual Kiril, i cili jetoi për një kohë të gjatë në Gjenevë, ku ekziston një Bashkimi Botëror i Kishave. Tani në të njëjtën pozitë është emëruar edhe nipi i tij”, shton Zakharov.
