Mospërdorimi i emrit zyrtar të vendit nga presidentja Gordana Siljanovska-Davkova gjatë inaugurimit të saj shkaktoi reagime në mbarë Evropën dhe ankth të veçantë në radhët e Partisë Popullore Evropiane të qendrës së djathtë (EPP), anëtare e së cilës është edhe VMRO-DPMNE. Euractiv vlerësohet.
Portali informativ i Brukselit thekson se gjërat kanë shkuar deri aty sa që as sekretari i përgjithshëm i PPE-së, Thanasis Bakolas, përndryshe deputet i Demokracisë së Re greke (ND), as që e ka uruar VMRO-DPMNE-në për fitoren në zgjedhjet presidenciale të javës së kaluar dhe zgjedhjet parlamentare.
“Qëllimet e tyre janë zbardhur plotësisht nga ky incident”, ka thënë për “Euraktiv” një burim në PPE, duke shtuar se pas zgjedhjeve për deputetë të Parlamentit Evropian në qershor, partia do të bëjë një “pastrim të përgjithshëm” të brendshëm në lidhje me anëtarësimi i disa partive, ku VMRO-DPMNE është në krye të listës për pastrim.
Për inaugurimin reagoi personalisht “kandidatja kryesore” e PPE-së për zgjedhjet evropiane dhe presidentja aktuale e Komisionit Evropian, Ursula von der Leyen, e cila paralajmëroi në një njoftim në X se të vazhdojë “rrugën e saj të suksesshme drejt anëtarësimit në BE”. Gjëja më e rëndësishme është që Maqedonia e Veriut “të vazhdojë me reformat dhe në përputhje të plotë me marrëveshjet e saj detyruese, përfshirë edhe Marrëveshjen e Prespës”.
Zëdhënësi kryesor i Komisionit Evropian për Politikë të Jashtme dhe Siguri, Peter Stano, dje është pyetur për qëndrimin e BE-së në lidhje me mospërdorimin e emrit kushtetues të vendit nga Siljanovska-Davkova gjatë ceremonisë inauguruese, duke theksuar se qëndrimi i Bashkimi u shpreh qartë në njoftimin e Von der Laien në X dhe në deklaratën e Shërbimit Evropian të Veprimit të Jashtëm (EEAS), i cili shprehu keqardhjen për ngjarjen.
“BE rikujton rëndësinë e respektimit të plotë të marrëveshjeve ekzistuese ligjërisht të detyrueshme, përfshirë Marrëveshjen e Prespës me Greqinë”, theksohet në reagimin e EEAS.
Stano theksoi se BE-ja sinqerisht beson, pret dhe beson se autoritetet e reja të Maqedonisë së Veriut “do të vazhdojnë të japin rezultate”, do të tregojnë përkushtim për të ardhmen evropiane të vendit dhe do të vazhdojnë në rrugën e suksesshme të anëtarësimit.
Ne mezi presim të punojmë me autoritetet e sapozgjedhura në Maqedoninë e Veriut, si presidentin ashtu edhe qeverinë e re, për të ndihmuar vendin të vazhdojë përparimin e tij dhe të përmbushë pritshmëritë e vendosura nga BE-ja në rrugën e hyrjes në Maqedoninë e Veriut, tha Stano.
Një burim në BE i tha Euractiv se është “keq të fillohet mandati duke refuzuar një nga parakushtet kyçe për përparimin e shtetit” në procesin e anëtarësimit, por sipas tij, autoritetet e reja kanë mundësinë të bindin të gjithë në Bashkimit Evropian se ata janë të përkushtuar për të ardhmen evropiane të vendit të tyre.
- Ajo që pritet nga Maqedonia e Veriut është treguar qartë në Raportin e fundit për zgjerimin nga vjeshta e kaluar. Në raport thuhet se në aspektin e bashkëpunimit rajonal, vendi mban marrëdhënie të mira me vendet e tjera të zgjerimit dhe ka vazhduar angazhimin e tij në nismat rajonale. Marrëveshjet dypalëshe ekzistuese duhet të zbatohen në mirëbesim nga të gjitha palët, përfshirë Marrëveshjen e Prespës ndërmjet Maqedonisë së Veriut dhe Greqisë dhe Marrëveshjen për Miqësi, Fqinjësi të Mirë dhe Bashkëpunim me Bullgarinë, duke përfshirë protokollet e saj. Këto janë pritshmëritë e BE-së, shtoi Stano.
- Për ngjarjet e së dielës ka reaguar edhe kryeministri grek dhe lideri i partisë simotër të VMRO-DPMNE-së, Demokracia e Re (ND), Kyriakos Mitsotakis, i cili e vlerësoi procedurën e Siljanovska-Davakovës si “të paligjshme”.
- “Ajo ka shkelur Marrëveshjen e Prespës si dhe Kushtetutën e vendit të saj, tha Mitsotakis, Demokracia e Re e të cilit e kundërshtoi Marrëveshjen kur ishte në opozitë, por më pas e pranoi kur erdhi në pushtet.
- Për këtë qëndrim të Mitsotakis ka reaguar partia opozitare Syriza, gjatë qeverisjes së së cilës është lidhur Marrëveshja, duke e akuzuar kryeministrin për hipokrizi, duke marrë parasysh kundërshtimin e tij fillestar për ndryshimin e emrit të vendit dhe faktin se të tre protokollet janë ende në pritje të miratimit në Parlamenti grek për bashkëpunim, të cilat janë pjesë e Marrëveshjes.
- Ndaj qëndrimit të Athinës ka reaguar edhe kryeministri shqiptar Edi Rama, i cili komentoi se “zakonet e vjetra vdesin fort dhe zakonet e vjetra ballkanike vdesin më rëndë”.
- Ne do të vazhdojmë të luftojmë për më shumë Evropë dhe më pak Ballkan në fqinjësinë tonë. Kjo do të thotë të mendosh për të kaluarën e përbashkët me sytë e së ardhmes dhe të mos e turbullosh të ardhmen e përbashkët me sytë e së shkuarës, tha Rama për “Euraktiv”.
