Gjatë fjalimit të tij dje në Shtëpinë e Bardhë, presidenti amerikan Joe Biden paralajmëroi se anulimi i ndihmës financiare për Ukrainën mund të çojë në krizë në vendet e Ballkanit.
“Nëse ne largohemi dhe Rusia i reziston sulmit të tyre dhe mund Ukrainën, çfarë mendoni se do të ndodhë në vendet e Ballkanit? Çfarë mendoni se do të ndodhë nga Polonia në Hungari?
Ndihmësit kryesorë të Biden u thanë hapur ligjvënësve në një takim privat të mërkurën se nëse Kongresi nuk miraton së shpejti ndihmën ushtarake shtesë për Ukrainën, Rusia mund ta fitojë luftën brenda javësh – në rastin më të mirë muajsh.
Këshilltari i Sigurisë Kombëtare Jake Sullivan dhe Drejtori i Inteligjencës Kombëtare Avril Haines thanë në atë kohë se nuk ishte rastësi që Putini filloi sulmin e tij më të madh ajror që nga fillimi i pushtimit të Ukrainës, pasi Kongresi nuk miratoi më shumë ndihmë muajin e kaluar.
Më 27 dhjetor, Shtëpia e Bardhë njoftoi reduktimin përfundimtar të sasisë së armëve dhe pajisjeve ushtarake për Ukrainën. Megjithëse vendet evropiane, duke përfshirë Mbretërinë e Bashkuar dhe Gjermaninë, ofrojnë njëfarë mbështetje financiare, SHBA-ja është furnizuesi më i madh i ndihmës ushtarake në Ukrainë. Por republikanët e Kongresit po mbajnë dhjetëra miliarda dollarë në fondet e ardhshme ushtarake për Kievin. Derisa Kongresi ta miratojë, nuk do të ketë më mbështetje.
Kongresi ka miratuar më shumë se 110 miliardë dollarë ndihmë për KI që nga fillimi i pushtimit rus, por nuk ka miratuar asnjë fond që kur republikanët morën kontrollin e Dhomës së Përfaqësuesve në janar 2023.
Presidenti ukrainas Volodymyr Zelensky dhe Biden po i kërkojnë Kongresit të miratojë një paketë të re ndihme prej 61.4 miliardë dollarësh, por republikanët po refuzojnë ta miratojnë ndihmën pa një marrëveshje me demokratët për të forcuar sigurinë përgjatë kufirit SHBA-Meksikë. Por edhe nëse republikanët do të tërhiqeshin dhe do të pranonin të vazhdonin ndihmën, ndoshta do të ishte dukshëm më e vogël.
Pa ndihmën shtesë të SHBA-së, vlerësojnë zyrtarët perëndimorë, Ukrainës fillimisht do t’i mbaronin raketat me rreze të gjatë veprimi, pastaj raketat e mbrojtjes ajrore, dhe më vonë municionet e artilerisë dhe raketat me rreze të shkurtër veprimi, si raketat antitank Javelin dhe raketat anti-ajrore Stinger.
Zelenski gjithashtu ka probleme me sigurimin e ndihmës shtesë ushtarake nga Bashkimi Evropian. Domethënë, programi i ri i ndihmës së BE-së në vlerë prej 50 miliardë euro për katër vitet e ardhshme duhet të ishte dakorduar dhjetorin e kaluar. Kryeministri hungarez Viktor Orban vuri veton ndaj planit, duke vënë në pikëpyetje dobinë e ndihmës për Ukrainën dhe duke thënë se vendimi i BE-së për të ngrirë fondet e destinuara për vendin e tij ishte i gabuar.
Por përfaqësuesit e vendeve anëtare vendosën dhjetë ditë më parë me shumicë votash në Bruksel që të nisin negociatat me Parlamentin Evropian për planet e ndihmës. Qëllimi është që të mundësohet zbatimi i programit të ndihmës sa më shpejt pas koncesionit eventual të Orbanit.
Nëse së shpejti nuk gjendet një zgjidhje me Hungarinë, anëtarët e tjerë të BE-së synojnë të veprojnë si një grup prej 26 vetash. Një samit i posaçëm i BE-së se si do të vazhdojë është paralajmëruar për 1 shkurt. Brukseli shpreson se Hungaria do të heqë rezistencën e saj për të shmangur komplikime të mëtejshme.
