Procesi i shkombëtarizimit në vend të pasurive nuk do të përfundojë kurrë, ndonëse vendi deri më tani ka shpenzuar afro 390 milionë euro për këtë qëllim.
Do të nevojiten më shumë para për t’u shlyer shteti pronarëve të pronave të konfiskuara me dhunë gjatë socializmit.
Praktikisht, ato prona iu morën pronarëve pas Luftës së Dytë Botërore, me arsyetimin se ato duheshin për qëllime publike.
Ndonëse deri më tani janë bërë deri në 20 emetime të bonove të shkombëtarizimit, gjegjësisht letrave me vlerë me të cilat pronarëve të pronave të konfiskuara u shlyhet borxhi i shtetit mbi atë bazë, do të nevojiten edhe dy emetime, e para në vlerë prej nëntë, dhe e dyta prej tetë milionë eurove. Ose, duhet të bëhen edhe dy emetime të tjera të obligacioneve të tilla.
Prandaj, qeveria planifikon të bëjë ndryshime në Ligjin për emetimin e bonove të Maqedonisë për denacionalizim. Gjegjësisht, ligji aktual parashikon 20 emetime të bonove të shkombëtarizimit dhe Qeveria me vendim çdo vit përcakton shumën e bonove të emetuara, në bazë të tarifës së dhënë në obligacione me vendimet që kanë hyrë në fuqi në vitin aktual. Nga viti 2002 e deri më tani, vendi ka emetuar 20 emetime të bonove të shkombëtarizimit, në vlerë të përgjithshme prej 386.5 milionë euro.
Siç sqarohet nga Qeveria, gjendja e borxhit në bazë të bonove të emetuara të shkombëtarizimit deri në fund të tetorit 2021 është 32.9 milionë euro të tjera.
“Procesi i shkombëtarizimit ka përfunduar në procedurë të shkallës së parë, por disa nga vendimet nuk janë të formës së prerë, gjegjësisht kontestet administrative janë duke u zhvilluar pas tyre ose janë kthyer nga gjykatat për rigjykim. Për të mundësuar pagesën e këtyre zërave pas vlefshmërisë së tyre, lind nevoja për rritjen e numrit të emetimeve të bonove të shkombëtarizimit. Projektligji propozon emetimin shtesë të dy emetimeve të tjera të bonove të shkombëtarizimit, me qëllim të pagesës së bonove që do të përcaktohen me vendimet që do të marrin formë të prerë në periudhën e ardhshme”, sqaroi Qeveria, e cila është propozuese e ligjit dhe i cili para deputetëve do të mbrojë ministrin e Financave Fatmir Besimi.
Në këtë zgjidhje ligjore thuhet se është sjellë me qëllim rritjen e numrit të emetimeve të bonove të shkombëtarizimit nga 20 në 22, për përfshirjen e kërkesave për shkombëtarizim që vendosen në riprocedurë dhe për të cilat kërkohet emetim shtesë i bonove. dmth të mundësohet pagesa me vendimet e shkombëtarizimit që ende nuk janë të formës së prerë në procedurë administrative.
Zbatimi i atij ligji do të kërkojë para shtesë shtetërore, rreth nëntë milionë euro për 21-shin dhe tetë milionë euro për emetimin e 22-të të bonove të çnacionalizimit.
Pagesa e këtyre obligacioneve do të fillojë në vitin 2023 dhe do të zgjasë për dhjetë vitet e ardhshme.
Ky ligj do të miratohet me procedurë të shkurtuar dhe qeveria pretendon se arsyeja për këtë është se nuk është një ligj gjithëpërfshirës dhe kompleks.
“Si rezultat i dy çështjeve shtesë që propozohen, projektligji do të mundësojë pagesën pas kërkesave të kontestuara për shkombëtarizim, në të cilat do të jepen obligacione si kompensim”, thonë propozuesit e ligjit.
