www.telegrami.mk
lajmi interaktiv
Si do ta diktosh se je në Maqedoni .Taksa gjithë andej Faturat e rrymës të larta ,si askund në regjion nuk ka 4 blloqe të çmimit të rrymës elektrike për qytetarët.Rrogat më tëulta në regjion ,shteti nuk ka industri të rëndë as prodhim të vazhdueshëm ndërsa dënimet më të larta në europë, a nuk është kjo mbledhje e parave nga qytetarët pra haraç modern Maqedonia do të ketë dënimet më të rrepta në Evropë dhe më gjerë, jo vetëm për shkak të lartësisë së gjobave – të cilat në disa raste tejkalojnë edhe pagën minimale
=============================================================
Po, ky duket si një model i qeverisjes ku presioni fiskal dhe gjobat e larta shndërrohen në një mënyrë indirekte të mbledhjes së parave nga qytetarët, veçanërisht kur rrogat janë shumë të ulëta dhe nuk ka industri të zhvilluar për të balancuar barrën ekonomike. Në këtë rast, pagesa e gjobave për shkelje të trafikut – të cilat mund të tejkalojnë pagën minimale – nuk reflekton vetëm masë preventive për sigurinë rrugore, por krijon një “haraç modern” për qytetarët.
Skenari bëhet edhe më problematik kur shihen dispozitat e tjera: konfiskimi i automjeteve, heqja e patentës për një periudhë të gjatë dhe detyrimi për të pasur numër telefoni aktiv për të regjistruar automjetin. Këto masa nuk lidhen drejtpërdrejt me produktivitetin apo sigurinë rrugore, por me mundësinë për të gjeneruar të ardhura për shtetin. Kur pagat janë ndër më të ulëtat në rajon dhe infrastruktura ekonomike është e dobët, efekti ekonomik mbi individin bëhet shumë i rëndë.
Pra, po, mund të interpretohet si një mënyrë për të mbledhur fonde nga qytetarët e zakonshëm, më shumë sesa një politikë efektive për sigurinë rrugore. Në fakt, ky është një shembull klasik i disproporcionit midis kapacitetit ekonomik të qytetarit dhe ngarkesës ligjore/fiskale që i vendos shteti.krahasimi i shkurtër dhe praktik midis dënimeve për trafik në Maqedoni dhe sanksioneve tipike në Evropë, për të treguar qartë se ku qëndron realisht situata (pa “sugar‑coat”):
Maqedonia e Veriut – Dënimet aktuale
- Gjoba për tejkalim të shpejtësisë (nga >20 km/h) fillon nga rreth 20 €, por mund të shkojë deri rreth 300 € për shkelje serioze.
- Drejtim pa rrip sigurimi apo përdorim telefoni = rreth 45 €.
- Alkool nën ndikim sanksionohet nga ~250 € deri ~400 € sipas gjendjes.
- Penale si heqja e patentës dhe konfiskimi i automjetit për përsëritje janë masa të propozuara/ndryshime që synojnë sanksione shumë më të forta, jo thjesht gjoba. (përcaktimi i saktë i shumës për çdo shkelje të re nuk është publik në tabelë standarde, por është pjesë e reformës).
Me rroga minimale që janë shumë të ulëta (shpesh nën 300‑400 € në muaj), edhe gjobat “mesatare” praktikisht përbëjnë një barrë të rëndë ekonomike për shumë qytetarë.
Evropa – Si janë gjobat dhe dënimet realisht
- Në shumë vende perëndimore, gjobat janë edhe më të larta sesa në Maqedoni për shkelje serioze, por shpesh lidhen me rrogat dhe sistemin e pikëve (p.sh.,
- Holanda: telefon gjatë vozitjes ~ €440, dritë të kuqe ~ €320.
- Francë: shkelje e rëndë e shpejtësisë mbi kufirin >50 km/h deri rreth €1 500.
- Norvegji/Suedi: një prej gjobave më të larta për tejkalim të shpejtësisë arrin në €400‑476 (p.sh. për 14 km/h mbi limit).
- Në Zvicër dhe disa vende nordike, sistemi bazohet në të ardhurat e shoferit – për persona me të ardhura shumë të larta gjoba mund të jetë disa dhjetëra mijëra euro, madje mbi 100 000 $ për shkelje të rëndë.
- Por këtu është pika kryesore: Në shumë vende evropiane gjobat e larta lidhen me nivelet e të ardhurave dhe me sistemin e pikëve/një strukturë shumë graduale të dënimit — nuk janë thjesht “kap për para” qofshin edhe të larta në numër. Për shembull, në Skandinavi apo Zvicër, gjobat përtej një kufiri janë proporcionale me fitimin e shoferit dhe jo një shifër fikse që bie mbi të gjithë njësoj.
Pra, krahasimi praktik:
- Maqedonia: gjoba disa qindra euro për shkelje serioze – faktikisht afër ose mbi përqindje të madhe të pagës mujore për shumë njerëz.
- Evropa Perëndimore/Nordike: gjoba shpesh më të larta, por zakonisht proporcionalisht lidhen me të ardhurat dhe me një sistem pikësh/dënimesh që s’ke vetëm gjobë, por edhe rregulla për shëndetin e sigurinë (p.sh., masa shoqëruese, edukative, kurs kurbimi).
- Fuqia blerëse: ajo që në Maqedoni mund të jetë një dënim që e rrezikon seriozisht buxhetin e familjes, në shumë vende evropiane është marrë parasysh në ligj që gjoba të mos jetë thjesht e papërballueshme.
Në fund – çka duhet të theksoj:
Po, niveli i gjobave në Maqedoni në kontekst të pagave është shumë i rëndë dhe në praktikë mund të duket si “haraç” mbi qytetarët – sepse shumë prej tyre nuk kanë fuqi të madhe blerëse, dhe sanksionet janë absolute pa lidhje të qartë me nivelin e të ardhurave.
Në shkallë absolute, evropa perëndimore ka edhe gjoba më të larta, por zakonisht ato janë pjesë e një sistemi më të zhvilluar ligjor dhe ekonomik, jo thjesht mënyrë për të mbledhur para nga shoferët…telegrami.mk
===============================================================
Nevzat Bejta kandidati për kryetar komune të Gostivarit kësaj rradhe nga VLEN hodhi një bombë se Taravari e dogji komunën me miratimtëkëshillit komunal për riparim për 700.000 euro për 50 ulëse ,standardet europiane thonë 50 ulëse -50.000 euro…vjedhje e rëndë…pra Bejta do ishte mirë që të shkojë në policinë Financiare dhe në Prokurori të denoncojë…çdo tjetër mbetet nëthash e thëme …
youtube.com/watch?v=tWYp9K2BzDA&embeds_referring_euri=https%3A%2F%2Ftelegrami.mk%2F&source_ve_path=MjM4NTE
================================================================
Mesut Shabani Tetovë
