TIRZ Tetovë ka lidhur marrëveshje për partneritet publiko-privat, i cili do të zgjasë 61 vjet më shumë se sa lejohet. Pas 10 vitesh, Enti Shtetëror i Kontrollit (DZR) më në fund bëri një kontroll mbi punën e Zonës Zhvillimore Industriale Teknologjike Tetovë.
Në raportin e auditorit thuhet se TIRZ Tetovë marrëveshjen me partnerin privat e ka lidhur me 96 vite në vend të 35 viteve
“Në bazë të vendimit të Qeverisë së RSM-së me PPP është themeluar TIRZ Tetovë, dhe marrëveshja për PPP me partnerin privat është lidhur për 96 vjet, edhe pse me rregulloret ligjore afati maksimal është 35 vjet. , pavarësisht nga data në të cilën është lidhur marrëveshja . Drejtoria në TIRZ Tetovë ka caktuar 7 persona, të cilët nuk kanë obligime për punë dhe nuk kryejnë aktivitete lidhur me zbatimin e marrëveshjes PPP, as nuk janë anëtarë të njësisë së lartpërmendur profesionale, detyra e të cilëve është të mbikëqyrë dhe të ndihmojë në sigurimin e zbatimin e suksesshëm të projektit. Këto kushte ndikojnë në ligjshmërinë dhe rregullsinë e lidhjes së marrëveshjes PPP dhe monitorimin e zbatimit të saj”, thuhet në raportin e auditimit.
Marrëveshja koncesionare për Zonën Ekonomike të Tetovës është lidhur në janar të vitit 2013 me konsorciumin Normak, i përbërë nga 4 kompani norvegjeze dhe një amerikane. Në raport theksohet gjithashtu se përveç faktit që kontrolli është më i vështirë, ai nuk lejon as një pasqyrë të plotë të ndarjes së ndihmës shtetërore për përfitues në vend.
“Dhënia e ndihmës shtetërore rregullohet nga legjislacioni kompleks, ndërsa auditimi ka konstatuar se disa dispozita ligjore nuk janë të sakta, nuk janë miratuar akte nënligjore dhe kompetencat e shpërndara në disa organe shtetërore vështirësojnë kontrollin dhe koordinimin dhe nuk lejojnë. pasqyrë e plotë në totalin e ndihmës shtetërore të dhënë për përfitues në vend”, thuhet në raport.
Gjithashtu është konstatuar se ndihma shtetërore jepet pa vlerësim të përfitimit për të përcaktuar shumën e saj, pa një metodologji të përcaktuar për dhënien, pra me negocim ndërmjet personave të autorizuar në Drejtori dhe përfituesit të ndihmës individuale.
Më së shumti ndihma shtetërore është paguar në vitin 2021, rreth 24.5 milionë euro. Gjysma e këtyre parave janë ndihmë direkte për kompanitë, gjysma janë lehtësira doganore dhe taksash për investitorët në zonat e lira ekonomike.
Me rishikimin dhe analizën e Programeve Vjetore të Qeverisë në periudhën 2017-2022, u konstatua se aktivitetet për tërheqjen e investimeve të huaja në këtë periudhë nuk janë përfshirë në prioritetet strategjike të Qeverisë dhe nuk ka asnjë Strategji për tërheqjen e investimeve. është miratuar për të njëjtën, siç parashihet me ligj.
Gjithashtu është përcaktuar se janë krijuar zona jofunksionale, në të cilat janë investuar fondet për infrastrukturën dhe shpronësimin e tokës nga buxheti i TIRZ. Për zonat ekonomike jofunksionale janë shpenzuar 6,4 milionë euro, ndërsa investimet më të mëdha janë në zonën e Gjevgjelisë, Kratovës dhe Dellçevës.
Drejtoria ka 18 procedura gjyqësore dhe në 12 raste është i pandehur. Paditë më të mëdha kundër drejtorisë janë për shpronësim dhe paditësit kërkojnë pagesën mbi 166 milionë denarë, përkatësisht 2,7 milionë euro për pronën që është shfrytëzuar për zonat e lira ekonomike. Auditorët paralajmërojnë se humbja e çështjeve gjyqësore që janë ende në pritje mund të ketë implikime financiare për buxhetin e Drejtorisë së Zonave të Lira Ekonomike.
Auditimi përfshin periudhën 2015-2021 dhe TIRZ ka afat deri në mesin e muajit për t’iu përgjigjur vërejtjeve të deklaruara në raportin e auditorit shtetëror.
