linku i lajmit
https://fokus.mk/nad-100-000-strantsi-dobile-makedonsko-drzhavjanstvo-za-30-godini/
Nga nëntori i vitit 1992, kur u miratua Ligji për shtetësinë, mbi 110.000 persona e kanë marrë nënshtetësinë maqedonase me natyralizim, thonë për “Fokus” nga MPB, duke theksuar se ka një gamë të gjerë të personave që aplikojnë për shtetësi, me origjinë nga një shtet tjetër.
Dhënia e nënshtetësisë maqedonase për biznesmenin kontrovers ukrainas Oleksandar Onishchenko, pasi ai u hetua për korrupsion në vendin e tij, dhe më pas u fut në listën e zezë në SHBA për shkak të ndërhyrjes në procesin zgjedhor, hapi pyetjen se si jepen shtetësitë në dheu.
Nga Ministria e Punëve të Brendshme, e cila është përgjegjëse për procedurën për dhënien e shtetësisë, kërkuam informacion se sa të huaj kanë marrë nënshtetësinë maqedonase që posedojnë deri më sot, mbi çfarë baze e kanë marrë shtetësinë, nga cilat shtete vijnë, d.m.th. lloj shtetësie që posedonin përballë maqedonase…?
Sipas të dhënave tona, që nga nëntori i vitit 1992, kur u miratua Ligji për shtetësinë e Republikës së Maqedonisë së Veriut, i cili përfundon më 25.11.2022, mbi 137.000 persona kanë fituar shtetësinë në baza të ndryshme të parapara me ligj, prej të cilëve mbi 110.000 persona kanë janë natyralizuar dhe rreth 27 mijë persona kanë marrë shtetësinë me përcaktimin (origjinën)”, nuk ka përgjigje nga Ministria e Brendshme.
Nga aty sqarojnë se baza më e zakonshme për marrjen e nënshtetësisë maqedonase ka qenë baza me të cilën ajo u është dhënë personave nga ish-republika e ish-Jugosllavisë federale, të cilët kanë mbetur të jetojnë në territorin e Maqedonisë me trashëgimi. Duke vepruar kështu, Ministria i referohet nenit 26 paragrafit 3 të Ligjit për Shtetësinë, i cili thotë:
“Qytetarët e republikave të tjera të RSFJ-së që kanë të regjistruar vendbanimin në territorin e Republikës së Maqedonisë së Veriut mund të fitojnë shtetësi maqedonase nëse paraqesin kërkesë brenda një viti pas hyrjes në fuqi të këtij ligji, nëse kanë burim të qëndrueshëm të mjeteve. , janë të moshës madhore dhe deri në paraqitjen e kërkesës kanë banuar ligjërisht në territorin e Maqedonisë së paku 15 vjet”.
Në këtë kontekst, thuhet se e drejta për shtetësi u është dhënë “qytetarëve të republikave të tjera socialiste me vendbanim të regjistruar dhe me “lidhje reale dhe efektive me Maqedoninë”, përderisa kundër tyre në vend nuk zhvillohet procedim penal. për veprat penale që kërcënojnë sigurinë dhe mbrojtjen”. Dhe së fundi, të huajt kanë të drejtën e shtetësisë maqedonase në bazë të martesës së lidhur me shtetas të Maqedonisë.
“Si vendlindja e të huajve që aplikojnë për shtetësi në Republikën e Maqedonisë së Veriut, më së shpeshti janë nga ish-RSFJ-ja, por ka një gamë të gjerë të personave që paraqesin kërkesa për shtetësi në Republikën e Maqedonisë së Veriut dhe vijnë nga shtetet tjera”, tha ai. nga MPB, pa bërë të ditur se nga cili shtet janë të huajt që kanë marrë nënshtetësinë maqedonase.
Në të njëjtën kohë, duhet theksuar se nga mbi 110.000 persona që kanë fituar shtetësinë, për rreth 35.000 persona një nga kushtet është “pranimi i shtetësisë që të mos kërcënoj sigurinë dhe mbrojtjen e Maqedonisë”, ndërsa pjesa tjetër personat kanë procedura në bazë të të cilave ligji nuk e parashikon këtë kusht, ose në momentin e paraqitjes së kërkesës kanë qenë të mitur.
Ndryshe, Ligji për dhënien e shtetësisë, i miratuar 30 vjet më parë, parasheh marrjen e shtetësisë me lindje, origjinë, natyralizim. Sipas bazës së parë të lindjes, shtetësinë e fiton fëmija i cili gjendet ose lind në territorin e Maqedonisë, prindërit e të cilit janë të panjohur ose të njohur, por pa shtetësi.
Në bazë të prejardhjes, megjithatë, shtetësinë maqedonase e fiton një fëmijë ose dy prej të cilëve kanë lindur shtetas maqedonas. Më së shpeshti në vend lind një fëmijë që merr nënshtetësi maqedonase, por ka edhe fëmijë të lindur jashtë vendit. Në thelb, një fëmijë i lindur jashtë vendit, ku njëri prind në momentin e lindjes është maqedonas, ndërsa tjetri shtetas i huaj, shtetësinë e Maqedonisë e fiton me prejardhje.
Në këtë rast kushti është deri në moshën 18 vjeçare të regjistrohet si shtetas i Maqedonisë ose deri në moshën 18 vjeçare të vendoset përgjithmonë në Maqedoni. Po ashtu nën këto kushte shtetësinë maqedonase mund ta fitojë edhe personi i cili nuk është regjistruar nga dy prindër të cilët kanë mbushur moshën 18 vjeç, nëse parashtron kërkesë për regjistrim në shtetësi maqedonase deri në moshën 23 vjeçare.
Megjithatë, të huajt pa rrënjë maqedonase e marrin nënshtetësinë maqedonase përmes bazës së tretë për natyralizim, nëse kanë mbushur moshën 18 vjeç, nëse flasin gjuhën maqedonase në atë nivel që të kuptojnë rrethinën e tyre, nëse kanë jetuar përgjithmonë në territor. të Maqedonisë së paku 7 vjet, nëse kanë banesë të siguruar dhe burim të qëndrueshëm të mjeteve të jetesës, nëse nuk është dënuar me burgim së paku një vit dhe ndaj të cilit nuk zhvillohet procedurë penale…
Megjithatë, kategori të caktuara të qytetarëve kanë të drejtë për shtetësi maqedonase edhe pa i plotësuar të gjitha kushtet e mësipërme. Gjegjësisht, në një situatë kur paraqet “interes personal shkencor, ekonomik, kulturor, sportiv apo interes tjetër kombëtar”, i huaji mund të fitojë shtetësi, përderisa është së paku 18 vjeç dhe nuk kërcënon sigurinë dhe mbrojtjen e Maqedonisë. .
Në bazë të kësaj dispozite, shtetësia maqedonase i është lëshuar Onischenkos, për të cilin Vladata ka dhënë mendim pozitiv, pasi mendimi i mëparshëm pozitiv është dorëzuar në katër institucione – Agjencinë për Siguri Kombëtare, Agjencinë për Rini dhe Sport, Federatën e Sporteve të Kuajve. dhe Komitetit Olimpik. Pas shmangies së skandalit, nisi procedura fillestare për heqjen e shtetësisë për shkak të të dhënave të dhëna gabimisht.
“Shtetësia lëshohet në bazë të miratimit të institucioneve përkatëse, ku Qeveria kërkon mendim nga e njëjta para se të marrë ndonjë vendim”. Me rastin e marrjes së vendimit për marrjen e shtetësisë, Qeveria është udhëhequr nga rezultatet pozitive të arritura