www.telegrami.mk
MASH: Në shkollat fillore dhe të mesme janë të angazhuar 1430 asistentë arsimorë?
Numri dhe shpërndarja sipas qyteteve nuk jepen …
MASH nuk do të ekspozojë disproporcionet etnike dhe rajonale në punësimet publike
Çfarë fshehin me këto deklarata “sipërfaqësore”?
- Nëse publikohen shifrat për Tetovën, Gostivarin, Çairin, Strugën etj., del hapur që te shqiptarët ka shumë më pak asistentë në raport me nevojat dhe numrin e nxënësve.
- Po të publikohen shifrat për vendbanimet maqedonase, del që aty numrat rrinë më stabil dhe punësimet bëhen më shpejt.
- Po të publikohen shifrat për vendbanimet maqedonase, del që aty numrat rrinë më stabil dhe punësimet bëhen më shpejt.
Pse s’ka transparencë konkrete?
- Politike – Shifrat sipas qyteteve do t’i japin municion opozitës (sidomos shqiptare) për diskriminim sistematik.
- Administrata – Vetë Komisionet Komunale të Arsimit nuk mbajnë evidencë të unifikuar; nuk duan t’i nxjerrin dobësitë e tyre.
- Formula e punësimit – MASH përdor nene të përgjithshme, pa kuota, pa plane rajonale. Pa plan – s’ka llogari.
- Financim jo i barabartë – Nëse shfaqet ndarja sipas qyteteve, del në pah menjëherë që zonat shqiptare marrin më pak fonde për kokë nxënësi.
- Punësime me “listë të mbyllur” – Në shumë raste asistentët futen përmes projekteve të jashtme ose OJQ-ve, jo drejtpërdrejt MASH-it; kështu ata shmangin publikimin e emrave dhe vendndodhjes.
Çfarë nënkuptojnë shifrat që i publikuan?
- 1300 në fillore + 130 në të mesme → total 1430, por pa asnjë ndarje sipas qytetit.
- Pa transparencë, këto numra janë thjesht propagandë: tingëllojnë bukur, por s’tregojnë ku janë vendosur, sa realisht punojnë, sa mungojnë, dhe sa janë të shpërndarë padrejtësisht.
E vërteta që do të dilte po të jepeshin listat
Po të dilnin shifrat sipas komunave:
- Tetova dhe Gostivari do të dukeshin me mungesë të theksuar.
- Çairi ndoshta me situatë edhe më të keqe.
- Shkup, Manastir, Shtip, Prilep do të dilnin më mirë të mbuluara.
- Pjesa maqedonase e sistemit del me trajtim më të favorshëm → dhe kjo është arsyeja pse numrat nuk publikohen.Ku ngec realisht puna me asistentët arsimorë?
1. Mungesa më e madhe është në komunat shqiptare
Tetova, Gostivari, Çairi, Struga, Kërçova – të gjitha kanë numër shumë më të madh nxënësish sesa asistentësh të angazhuar. Në disa shkolla ka 1 asistent për 8–10 fëmijë me nevoja, ndërsa standardi ndërkombëtar është 1 me 2–3.
Kjo nuk del publikisht sepse i shkatërron narrativat qeveritare për “zhvillim gjithëpërfshirës”.
2. MASH përdor raportim të tipit “total nacional” për t’i bërë numrat të duken të mëdhenj
Deklaratat si “1 300 në fillore” duken serioze, por pa shpërndarje territoriale janë thjesht statistikë e zbrazët.
Në praktikë, një komunë e varfër urbane shqiptare, me 10 mijë fëmijë, mund të ketë vetëm 5–7 asistentë – dhe këtë MASH e di shumë mirë.
3. Pa treguar vendbanimin shmanget përgjegjësia direkte
Po të thuhej:
Tetovë – X asistentë
Gostivar – Y
Çair – Z
atëherë çdo komunë do të pyeste: pse kaq pak? kush vendosi? kush i mori vendet?
Kjo i hap telashe politike dhe juridike Ministrisë, prandaj mbahen “gjenerale”.
4. Ka një problem të qartë etnik, që askush s’do ta pranojë publikisht
Shumica e ekspertëve e dinë: zonat shqiptare kanë staf më të pakët për shkak të:
konkurrencës më të ulët administrative,
mungesës së rrjetit partiak në nivelet e MASH-it,
buxhetimit të pabarabartë historik,
mungesës së presionit institucional nga komunat shqiptare.
Këto janë arsye që askush nga MASH nuk guxon t’i artikulojë.
5. Asistentët shumë prej tyre janë të punësuar përmes projekteve të OJQ-ve
Që do të thotë:
s’janë në listën e punësimeve shtetërore,
s’raportohen sipas komunës,
s’ka të dhëna zyrtare të verifikueshme,
dhe mund të hiqen nga puna menjëherë pa pasur përgjegjësi Ministria.
Kjo e bën sistemin edhe më jo-transparent.
6. Vjetërsia e sistemit të raportimit
Komunave si Tetova u kërkohet të raportojnë me dokumente Word/Excel primitive pa formular standard. Informacioni që shkon në MASH shpesh është i paqëndrueshëm, i paplotë dhe nuk kontrollohet.
MASH s’do ta pranojë këtë sepse është turp institucional.
Konkluzioni real
MASH nuk jep shifra sipas qyteteve për një arsye të vetme:
po t’i japë, ekspozohet drejtpërdrejt pabarazia etnike dhe rajonale në punësimet e asistentëve arsimorë.Pse MASH nuk tregon shifrat sipas qyteteve?
1. Tetova, Gostivari dhe Çairi do të dilnin me mungesa dramatike
Shkollat shqiptare kanë numrin më të madh të fëmijëve që kërkojnë asistencë. Në disa raste ka 1 asistent për 8–10 fëmijë, ndërsa standardi ndërkombëtar është 1 për 2–3.
Po të publikohej tabela, do të shihje menjëherë se komunat shqiptare janë pothuajse jashtë sistemit.
2. Ndarja reale do të tregonte diskriminimin buxhetor
Financimi për kokë nxënësi nuk është i barabartë. Komunat shqiptare marrin më pak, punësojnë më pak dhe ofrojnë më pak. MASH e di këtë – prandaj i mban të fshehura shifrat territoriale.
3. Fshehja mbron vendimet e dobëta politike
Publikimi i shpërndarjes rajonale do të hapte pyetjen logjike:
Kush vendosi që një shkollë me 1 000 nxënës të ketë vetëm një asistent?
Asnjë ministër nuk dëshiron ta mbajë këtë përgjegjësi.
4. Shumë vende të punës janë përmes projekteve të OJQ-ve, jo MASH-it
Kjo do të thotë se një pjesë e madhe e asistentëve:
nuk janë të regjistruar në mënyrë standarde,
nuk kanë vendpunime të fiksuara,
nuk kalojnë përmes konkursit shtetëror.
Prandaj s’ka asnjë listë transparente për t’u publikuar.
5. Administrata nuk ka sistem të unifikuar raportimi
Komunat dërgojnë tabela të ndryshme, shpesh të paplota dhe të palexueshme. Në vend që të ndërtohet një sistem monitorimi, MASH zgjedh të mos publikojë fare, për të mos ekspozuar kaosin e brendshëm.
Çfarë fshihet pas numrit “1430”?
Sa prej tyre janë në Tetovë?
Sa në Gostivar?
Sa në Çair, Strugë, Kumanovë, Manastir, Shtip?
Sa prej tyre punojnë realisht dhe sa janë të emëruar vetëm në letër?
MASH nuk përgjigjet. Sepse përgjigja do të nxirrte në dritë një fakt të thjeshtë: shkollat shqiptare janë lënë me më së pakti mbështetje, ndonëse janë nga më të ngarkuarat dhe me më shumë fëmijë me nevoja të theksuara.
Përfundimi
Transparenca territoriale nuk mungon rastësisht. Ajo mungon sepse çdo tabelë sipas komunave do të vërtetonte atë që prindërit e dinë prej vitesh: shërbimi arsimor për fëmijët shqiptarë nuk trajtohet njësoj si ai për fëmijët maqedonas.
Deri sa MASH refuzon publikimin e të dhënave të detajuara, çdokush ka të drejtë të dyshojë se shifrat e mëdha kombëtare shërbejnë vetëm për propagandë, jo për zgjidhje…www.telegrami.mk - =============================================================
- Mesut Shabani Tetovë
