Shoqata e Botuesve të Maqedonisë (MAI) ka shprehur pakënaqësi me rezultatet e konkursit vjetor për financimin e projekteve në fushën e letërsisë dhe botimeve të Ministrisë së Kulturës.
Ndër vërejtjet e shoqatës, e cila përfaqëson interesat e pothuajse gjysmës së botuesve maqedonas, është shpërndarja e pabarabartë e mjeteve, favorizimi i disa shtëpive botuese etj.
MAI komenton më poshtë:
- Vitin e kaluar, Ministria e Kulturës i kërkoi MAI-t të paraqesë udhëzimet tona në lidhje me kriteret e pikëzimit të projekteve në fushën e botimeve. Fatkeqësisht, disa nga udhëzimet e MAI-t në lidhje me kriteret, si madhësia e personit juridik, prania dhe vendosja në treg, vitet e ekzistencës dhe numri i punimeve të botuara më parë, nuk janë marrë parasysh në pikëzimin.
- Është e dukshme shpërndarja e pabarabartë e fondeve dhe numri i miratuar i projekteve për botues, me favorizimin e dukshëm të disa shtëpive botuese, gjë që përbën një problem kronik me programin vjetor.
- Ka një shpërndarje të pabarabartë të fondeve – shumat e miratuara ndryshojnë shumë, dhe është veçanërisht e habitshme që literatura e përkthyer merr shuma më të mëdha se veprat origjinale. Kjo shtron pyetjen nëse puna e përkthyesve vlerësohet më shumë se ajo e autorëve. Ne besojmë se nëse sistemi i pikëzimit mbetet, veprat e autorëve duhet të sjellin më shumë pikë dhe të kenë një avantazh absolut ndaj letërsisë së përkthyer. Mesatarja e fondeve të miratuara këtë vit është në anën e përkthimeve – dhe kjo nuk duhet të jetë kështu.
- Sa më sipër imponon nevojën e përgatitjes së një dokumenti referimi me shuma për të drejtë autori (ose faqe, gjithsesi), i cili do t’u mundësonte botuesve të bëjnë një llogaritje të saktë dhe në fund të dinë se sa paguan Ministria për një projekt të caktuar.
- Notimi lë shumë hapësirë për caktimin subjektiv, që është vërejtja më e madhe. Në shumë raste, veprat e autorëve të rinj dhe përkthimet e veprave kryesore nga përkthyes të mëdhenj janë refuzuar dhe shumë përkthime nga përkthyes të rinj dhe jo të njohur janë mbështetur, shpesh të mbështetur nga botues që nuk kanë pothuajse asnjë pjesë tregu.
- MAI kërkon që të bëhen përjashtime në lidhje me numrin e projekteve në të cilat mund të marrë pjesë një autor ose përkthyes. Konkretisht, bëhet fjalë për përkthimet nga maqedonishtja në shqip për të cilat ka më shumë interes dhe ka vetëm pak përkthyes cilësorë.
- Vërejtja e fundit ka të bëjë me vonesën e rezultateve. Për shkak të ndryshimeve në drejtimin e Ministrisë, sivjet rezultatet janë publikuar në mes të shkurtit, të paktën një muaj pas afatit ligjor për publikim, gjë që i vë botuesit në një pozitë të palakmueshme për sa i përket kohës së zbatimit të projektit dhe planeve mujore për prodhimi botues.
Ka një zhgënjim në rritje dhe më të thellë tek anëtarët e MAI-t nga mungesa e dëgjimit të Ministrisë së Kulturës për çështjet më të rëndësishme, siç është një sistem i qartë pikëzimi duke marrë parasysh të gjitha kriteret e rëndësishme. MAI prezanton në mënyrë aktive pikëpamjet e saj për të shmangur kurthin e hyrjes në apati dhe mosreagimit ndaj lëshimeve, diçka që ne si botues dhe përfaqësues të publikut kulturor nuk duhet ta lejojmë.