Propozimi i modifikuar francez, i cili na ndau në kufij të paprecedentë, shkaktoi polemika të shumta, por që të gjitha lidheshin drejtpërdrejt ose tërthorazi me frikën nga kërcënimi i identitetit, për maqedonasit dhe gjuhën maqedonase. Duke iu referuar tezës se vetëm si bullgarë mund të hyjmë në Bashkimin Evropian, dua të theksoj se nuk ka absolutisht se si maqedonasin ta shndërrojmë në bullgar, theksoi sot presidenti Stevo Pendarovski në fjalimin vjetor në Kuvend.
Duke iu referuar protestave masive që u zhvilluan gjatë periudhës së verës lidhur me të ashtuquajturin “propozim francez”, për të cilin ai tha se sot është kornizë negociuese evropiane, Pendarovski theksoi se në vend është krijuar një atmosferë e tensioneve të ashpra politike dhe një perceptim. mes një pjese të publikut se është dilemë fati të jesh apo jo për kombin dhe shtetin dhe se gjoja po marrim një vendim që do të përcaktojë fatin e gjeneratave të ardhshme të maqedonasve dhe qytetarëve maqedonas.
Këto janë dy kode të ndryshme identiteti, dy popuj të ndryshëm me etnogjenezën e tyre specifike. Nuk ka asnjë shembull të tillë në histori, kur me marrëveshje ndryshohet ndjenja kombëtare e një populli të tërë, theksoi presidenti, duke folur për tensionet e krijuara mes maqedonasve dhe bullgarëve, gjegjësisht për gjoja kërcënimin e identitetit tonë. Dhe pas pesë muajsh, jam thellësisht i bindur se qëndrimi që shpreha më 3 korrik të këtij viti se vendimi për të pranuar propozimin e modifikuar francez nuk është as një triumf historik dhe as një debakli historik, nuk mund t’i rezistojë kritikave të arsyetuara sot. Në të njëjtën kohë, refuzoj të besoj se qëllimi apo prioriteti politik i presidentit të Francës apo, për shembull, kancelares gjermane, është që ta njollosin popullin maqedonas për të na futur në Evropë si bullgarë, theksoi Pendarovski.
Pendarovski tha se hapat praktik pas miratimit të të ashtuquajturit “Propozimi francez” vetëm konfirmoi se formulimi për gjuhën maqedonase në kornizë ishte i paqartë, gjë që, siç tha ai, u vërtetua qartë me nënshkrimin e marrëveshjes me Frontex.
Kreu i shtetit po ashtu theksoi se në kontekstin e rrumbullakimit ndërkombëtar të identitetit maqedonas, ky ishte vit i përparimeve të mëdha me themelimin përfundimtar të Kishës Ortodokse Maqedonase – Kryepeshkopatës së Ohrit në kuadër të ekumenit ortodoksë.
“Edhe pse flasim për vendimet e autoriteteve fetare, dhe jetojmë në shtet laik, është fakt famëkeq se propaganda e huaj gjatë historisë, por edhe sot, tenton ta lëkundë lidhjen shpirtërore të maqedonasve me kishën e tyre”, thekson Pendarovski.
Sipas Presidentit të Republikës, zhvillimi i tillë pozitiv i ngjarjeve bëri të mundur për herë të parë pas shumë vitesh faljen në manastirin “Atë i Shenjtë Prohor Pçinski” në vendin ku u vunë themelet e shtetit modern maqedonas.Mirëpo, sot nuk është keq të kujtojmë shkurtimisht kujdesin, ose më mirë neglizhencën tonë për gjuhën maqedonase, në shtëpi, në atdhe, nga ku pohoj se për mbijetesën e saj ekzistojnë rreziqe potencialisht më të mëdha sesa sulmet nga Bullgaria. A ishte e nevojshme të pritej 100 vjetori i lindjes së Koneskit, për të përballuar mungesën e kujdesit tonë për gjuhën në hapësirën publike, me numrin drastik të reduktuar të ligjëruesve dhe maqedonishtfolësve në botë, me vetëm disa orë të mbetura me Fëmijët maqedonas që mësojnë gjuhën maqedonase në diasporë apo gjendja e dëshpëruar me kuadrin e ri mësimor që nuk është rinovuar me vite në fakultetet dhe institutet e gjuhës maqedonase, tha presidenti.
