Edhe në maj inflacioni në Maqedoni është ende dyshifror. Është 11.3 për qind në bazë vjetore, që do të thotë se kostoja totale e jetesës së popullsisë është rritur për aq shumë në maj të këtij viti krahasuar me të njëjtin muaj të vitit të kaluar. Maqedonia vazhdon të ketë inflacion shumë më të lartë krahasuar me vendet e tjera të ish-Jugosllavisë, por megjithatë Serbia e mban vendin e parë sa i përket rritjes së kostos së jetesës.
Portali Money shqyrtoi të dhënat nga agjencitë zyrtare statistikore të vendeve të rajonit. Në mjedisin tonë, jo të gjitha vendet kanë publikuar ende të dhëna për muajin maj, por duke pasur parasysh faktin se inflacioni po frenohet, duket qartë se edhe me statistikat e majit situata nuk do të ndryshojë shumë dhe mund të nxirren përfundime krahasuese.Të dhënat tregojnë një pamje të ndryshuar në krahasim me analizat e mëparshme. Që kur inflacioni filloi të ishte i shfrenuar globalisht, Sllovenia ka pasur rregullisht inflacionin më të ulët. Por, të dhënat e prillit tregojnë se për sa i përket inflacionit është menjëherë pas Serbisë dhe Maqedonisë. Inflacioni më i ulët vjetor në muajin prill ishte në Kosovë dhe ishte vetëm 6.3 për qind.
RRITJA E SHPENZIMEVE TË USHQIMIT PO ULET
Analiza e të dhënave tregon se lajmi i mirë është se rritja e kostos së ushqimit po moderohet. Inflacioni i kategorisë “Ushqime dhe pije joalkoolike” në maj në Maqedoni ishte 14,6 për qind dhe është më i ulët se ai në Slloveni, ku ishte 14,9 për qind. Me gjasë, rekordi në maj do të jetë Serbia, e cila në muajin prill ka pasur rritjen më të lartë të shpenzimeve për ushqime dhe pije, prej 23.1 për qind (të dhënat e majit ende nuk janë publikuar). Për Kosovën nuk ka të dhëna grupore për ushqimet dhe pijet joalkoolike të publikuara në faqen e tyre zyrtare.Në kulmin e inflacionit të lartë, Maqedonia pati një rritje shumë të lartë të kostove ushqimore. Për shembull, në dhjetor të vitit të kaluar ato ishin 27.1 për qind më të larta se në 2021. Vetëm Mali i Zi kishte inflacion pak më të lartë ushqimor gjatë asaj periudhe.
ÇFARË THONË PARASHIKIMET?
Sipas deklaratave të mëparshme, arsyet për inflacionin më të lartë në Maqedoni në krahasim me rajonin variojnë nga hapja e madhe e ekonomisë sonë, deri te lakmia e prodhuesve dhe tregtarëve. Parashikimet janë se do ta mbyllim vitin me inflacion nga 8 deri në 9 për qind.
- Për ecurinë e ardhshme të çmimeve në ekonominë vendase, projeksionet e fundit tregojnë për pritje të pandryshuara për lëvizjen e inflacionit, pra konfirmojnë vëzhgimet e tetorit për ngadalësimin dhe uljen e tij në një nivel njëshifror, në intervali prej 8 deri në 9 përqind në 2023. Komponenti i energjisë do të kontribuonte ndjeshëm në ngadalësimin e inflacionit në vitin 2023, i cili vjen si pasojë e supozimeve për uljen e çmimeve të energjisë, si dhe pritet një lehtësim gradual i presioneve të çmimeve në ushqime. Në periudhën afatmesme pritet që norma e inflacionit të vazhdojë të ngadalësohet dhe të ulet nën 3 për qind, pranë mesatares historike. Rreziqet për projeksionin e inflacionit në periudhën afatmesme janë ende të lidhura me pasigurinë në lidhje me lëvizjet e ardhshme të çmimeve botërore të energjisë dhe ushqimeve dhe me intensitetin e transmetimit të inflacionit të brendshëm. Gjithashtu, duhet të monitorohet me kujdes edhe rritja e pagave, e veçanërisht raporti me rritjen e produktivitetit – tha guvernatorja Anita Angelovska-Bezhoska gjatë prezantimit të projeksioneve pranverore nga Banka Popullore.