www.telegrami.mk
Sa i përket reagimeve të shumta për zmadhimin enorm të çmimit të vezëve, Durimishi e arsyetoi me shtrenjtimin e misrit dhe sojës, çmime që përcaktohen në bursat botërore. Ai akuzoi qeverinë paraprake që nuk ka ndërmarrë masa për përkrahjen e prodhuesve vendor.“Kur jemi të çështja e vezëve sepse lidhet me çmimin e sojës dhe të misrit që janë produkte ushqimore që janë në bursën shtetërore dhe ne nuk mund të ndikojmë. Janë bursa ndërkombëtare ku përcaktohet çmimi .
Çmimi i vezëve realisht lidhet me misrin dhe sojën, sepse janë baza e ushqimit të pulave dhe këto mallra varen nga bursat ndërkombëtare. Këtë nuk e kontrollon asnjë ministër në RMV. Ky është fakt ekonomik.
Pra po fsheh përgjegjësinë e qeverisë aktuale.
Edhe nëse çmimi i lëndëve të para rritet, shteti ka instrumente:
- subvencione direkte për prodhuesit e vezëve
- rezerva shtetërore dhe ndërhyrje në treg
- masa kundër marzhave abuzive të tregtarëve
- ulje TVSH-je për ushqimet bazë
Asnjë nga këto nuk po reflektohet realisht në çmim për qytetarin e varfër.
Akuzimi i qeverisë paraprake është justifikim politik.
Qytetarit nuk i intereson kush ka faj dje, por pse sot veza është luks. Kampanjat nuk e ulin çmimin në raft.
Fakti kyç që ministri e shmang:
Vezët janë ushqim bazë për shtresat e varfra. Kur ato shtrenjtohen:
- varfëria thellohet
- ushqimi minimal bëhet i paarritshëm
- politikat sociale dështojnë
Deklarata e ministrit është teknikisht e saktë, por politikisht e paplotë dhe socialisht e papërgjegjshme. Shtrenjtimi mund të shpjegohet, por mosveprimi nuk justifikohet
Misri dhe soja janë nën politikat e Ministrisë së Bujqësisë,jo të Ekonomisë, por çmimi i tyre përcaktohet në tregjet ndërkombëtare. Megjithatë, shteti ka mekanizma për ta amortizuar shtrenjtimin. Mungesa e këtyre masave nuk mund të justifikohet me bursën botërore.
1. Ministria e Bujqësisë , ka kompetencë për
- politika bujqësore
- subvencione për misër, sojë dhe blegtori
- përkrahje për prodhuesit vendorë
- rezerva shtetërore bujqësore
Pra, ndikon në koston e prodhimit, jo në çmimin botëror.
Çmimi i misrit dhe sojës , nuk përcaktohet nga ministria
- çmimet bazë formohen në bursat ndërkombëtare
- RMV është importuese → çmimi vjen “i gatshëm”
- ministria s’mund ta ulë bursën, por mund ta zbusë goditjen
3. Çmimi i vezëve – përgjegjësi e shpërndarë
Qeveria: masa emergjente për ushqime bazë
Bujqësia: prodhimi + subvencionet
Ekonomia: tregu, marzhet, konkurrenca
Kur ministri i Ekonomisë flet për vezët dhe i hedh fajin vetëm bursës, po lan duart nga pjesa e vet e përgjegjësisë…www.telegrami.mk
===================================================
Mesut Shabani Tetovë

