SHTETET E BASHKUARA nuk do të marrin nën kontroll Grenlandën, tha kryeministri Jens-Frederik Nielsen në përgjigje të deklaratave të Donald Trump se ai dëshiron të marrë kontrollin e ishullit të madh gjysmë autonom të Arktikut.
“Presidenti Trump tha se SHBA do të marrë Grenlandën. Dua të jem i qartë: SHBA nuk do ta marrë atë. Ne nuk i përkasim askujt. Ne e vendosim vetë të ardhmen tonë,” tha Nielsen. Trump i tha NBC News se ai kishte biseda “krejtësisht” realiste për aneksimin e territorit gjysmë-autonom danez. “Ne do të marrim Grenlandën. Njëqind për qind,” tha Trump.
Gjatë një vizite në një bazë ushtarake në Grenlandën veriore të premten, nënpresidenti i SHBA JD Vance akuzoi Danimarkën se nuk po bënte një punë të mirë për të siguruar sigurinë për ishullin dhe sugjeroi se Shtetet e Bashkuara do të bënin një punë më të mirë për të mbrojtur ishullin me vendndodhje strategjike. Ai i bëri thirrje popullit të Grenlandës që të shkëputet nga Danimarka për të lejuar “biseda” midis SHBA-së dhe ishullit për një marrje të mundshme.
Ai u tha gazetarëve më pas se nuk po sugjeronte një ndryshim në politikën zyrtare të administratës. Në vend të kësaj, ai theksoi se Trump beson se forca ushtarake nuk do të jetë e nevojshme për marrjen e Grenlandës nga SHBA. “Ne nuk mendojmë se forca ushtarake do të jetë ndonjëherë e nevojshme,” tha Vance në bazën Pituffik.
Trump: Nuk e përjashtoj kurrë forcën ushtarake
Kur u pyet për këto komente gjatë një interviste me NBC, Trump përsëriti angazhimin e tij ndaj idesë që SHBA të merrte kontrollin e ishullit, por gjithashtu shtoi se ekzistonte një “mundësi e mirë” për ta arritur këtë pa ndërhyrje ushtarake.
“Jo, nuk e përjashtoj kurrë forcën ushtarake. Por mendoj se ka një shans të mirë që ta bëjmë pa të,” tha Trump. “Ne kemi një detyrim për të mbrojtur botën. Kjo ka të bëjë me paqen botërore dhe sigurinë ndërkombëtare. Dhe ndërsa unë jam president, kjo është përgjegjësia ime. Jo, nuk po përjashtoj asgjë.”
Reagime të stuhishme pas vizitës së Vance
Vizita e Vance dhe zyrtarëve të tjerë të administratës Trump, përfshirë gruan e tij, Usha Vance, zëvendësoi një udhëtim shumëditor që zonja e dytë kishte planifikuar pa të. Plani fillestar u anulua pasi ish-kryeministri i Groenlandës e quajti vizitën “shumë agresive” dhe “provokim” dhe qeveria e Groenlandës njoftoi se delegacioni amerikan nuk ishte ftuar për një turne zyrtar në ishull.
Në vend të kësaj, zëvendëspresidenti, së bashku me këshilltarin e Trumpit për sigurinë kombëtare, Michael Waltz dhe sekretarin e Energjisë, Chris Wright, vizituan një bazë ushtarake amerikane në Grenlandë.
Në deklaratat e tij, Vance akuzoi Danimarkën për “investim të vogël” në sigurinë e Groenlandës. “Mesazhi ynë për Danimarkën është shumë i thjeshtë: ju nuk keni bërë mjaftueshëm për popullin e Grenlandës,” tha ai. “Kjo duhet të ndryshojë. Dhe për shkak se nuk ka ndodhur, kjo është arsyeja pse politika e Presidentit Trump për Grenlandën është pikërisht e tillë.”
Ndaj këtyre deklaratave ka reaguar ministri i Jashtëm danez, Lars Løkke Rasmussen, i cili në rrjetin social X ka thënë se Danimarka mund të pranojë kritikat, por jo tonin e përdorur nga administrata Trump. “Ju nuk flisni kështu për aleatët e ngushtë,” tha Rasmussen, duke i bërë thirrje Shteteve të Bashkuara të punojnë me Danimarkën për të forcuar praninë e saj ushtarake në Grenlandë.
Megjithëse Danimarka është një anëtare e NATO-s dhe shumica e grenlandezëve kundërshtojnë aneksimin nga Shtetet e Bashkuara, presidenti i SHBA-së këmbëngul. “Grenlanda është jashtëzakonisht e rëndësishme për ne për sigurinë ndërkombëtare. Ne duhet të kemi Grenlandën,” tha Trump të premten në Shtëpinë e Bardhë.
