Zëdhënësi i Komisionit Evropian për Euractiv, tha se Marrëveshja e Prespës midis Greqisë dhe Maqedonisë së Veriut duhet të zbatohet nga “të gjitha palët” dhe me “vullnet të mirë”. Kjo vjen pas mosmarrëveshjes së re midis Athinës dhe Shkupit për çështjen e emrit.
Kriza e re diplomatike midis dy vendeve shpërtheu pasi presidentja e re e Maqedonisë së Veriut, Gordana Siljanovska-Davkova, e cila vjen nga partia nacionaliste OBRM-PDUKM, refuzoi të përdorte emrin zyrtar të vendit gjatë inaugurimit të saj më 12 maj.
Siljanovska e quajti vendin “Maqedoni” në vend të “Maqedonia e Veriut”, emri zyrtar kushtetues pas marrëveshjes së vitit 2018 për ndryshimin e emrit me Greqinë, e njohur ndryshe si Marrëveshja e Prespës.
Incidenti ka ngjallur reagime në të gjithë Evropën dhe Shtetet e Bashkuara, të cilat kanë frikë nga një ringjallje e kontestit, e cila shihet si një plagë e hapur për rajonin e Ballkanit.
Zjarrin e ka ndezur edhe lideri i OBRM-PDUKM-së, Hristijan Mickoski, i cili ka deklaruar se ka të drejtë që vendin e tij ta quajë si të dojë.
Madje, Mickoski ka ftuar Greqinë që të ankohet në Gjykatën Ndërkombëtare të Drejtësisë, siç parashikohet në nenin 19 të Marrëveshjes, në rast se e konsideron shkelje të Marrëveshjes së Prespës.
Marrëveshja e Prespës i hapi rrugën Maqedonisë së Veriut për anëtarësim në NATO dhe fillimin e negociatave për anëtarësim në BE.
Por mes një krize të re, kryeministri grek Kyriakos Mitsotakis (Demokracia e Re, PPE) ka kërcënuar të vërë veton në rrugën e Maqedonisë së Veriut drejt BE-së nëse Shkupi nuk respekton marrëveshjen për ndryshimin e emrit.
Kreu grek theksoi gjithashtu se tre protokollet e bashkëpunimit në vazhdim, të cilat janë pjesë e Marrëveshjes së Prespës dhe që partia në pushtet i shmangu për shkak të kundërshtimit të disa të linjave të marrëveshjes, nuk do të kalojnë në Kuvend.
“Nëse dikush mendon se mund ta injorojë Marrëveshjen, duhet ta dijë se rruga e tyre drejt Evropës do të mbetet e mbyllur dhe se protokollet nuk do të ratifikohen nëse nuk respektohet ajo që parashikon Marrëveshja”, tha Mitsotakis.
Nga ana e tij, Komisioni Evropian thotë se “të gjitha palët” duhet t’i përmbahen marrëveshjes.
“Marrëdhëniet e mira fqinjësore dhe bashkëpunimi rajonal mbeten thelbësore për procesin e zgjerimit. Marrëveshjet ekzistuese dypalëshe duhet të zbatohen me mirëbesim nga të gjitha palët, përfshirë edhe Marrëveshjen e Prespës ndërmjet Maqedonisë së Veriut dhe Greqisë”, tha zëdhënësi i Komisionit Evropian për Euractiv.
