“Që Bullgaria të heqë veton e saj, përveç përfshirjes së bullgarëve në Kushtetutë, është e nevojshme të ndryshohet metodologjia për tekstet shkollore, të rehabilitohen viktimat bullgare të komunizmit në arkiva dhe të mbrohen monumentet. Kështu deklaroi sot nënkryetari i Republikës së Maqedonisë nga Ohri. Bullgari – Iliana Iotova.
“Nëse e njihni mirë marrëveshjen e fqinjësisë së mirë mes dy vendeve, do të shihni që asnjë nga pikat brenda nuk është realizuar në praktikë prej 5 vitesh. Ne kemi vendosur kushtet për pika të caktuara në tekstet e shkollës së mesme si dhe në zhvillimin e metodologjisë. Për këtë duhet të pajtohet komisioni historik mes dy vendeve dhe më pas të futet në tekstet shkollore. Së dyti, ne duam të hapim arkivat dhe të ndalojmë persekutimin e njerëzve vetëm pse janë bullgarë. Së treti, diçka që është shumë e rëndësishme për mua është dëmtimi i monumenteve në RSM. “Nuk mund ta kuptoj se si në shekullin e 21-të, edhe pavarësisht nga procesi drejt BE-së, si mund të shemben gurët e varreve, mund të dëmtohen monumentet vetëm pse dhanë jetën, por janë nga një vend tjetër”, tha Iotova.
Për Iotovën, të diskutueshme janë edhe shifrat e regjistrimit në lidhje me popullsinë bullgare në vend. Ajo thotë se numri i vogël i bullgarëve është për faktin se në vende të caktuara, kur ata deklaroheshin si bullgarë, autoritetet u kërkonin dokumente për ta vërtetuar.
“Bullgaria duhet të qëndrojë pas bullgarëve që të kenë punë, që të mos diskriminohen. Kur kërkoni punë, mos e humbni atë vetëm se janë bullgarë. Kur merrni pjesë në garat për një vend, mos u refuzoni vetëm sepse janë me origjinë bullgare. Mësuam shumë për regjistrimin. Numri i vogël që u shfaq në regjistrimin e bullgarëve është se në vende të caktuara kur ata deklaroheshin si bullgarë, autoritetet u kërkonin atyre dokumente se ishin bullgarë, të cilat nuk duheshin kërkuar. “Këto dokumente nuk kërkohen nga bashkësitë tjera etnike në RSM”, shtoi Jotova.
Iotova e filloi vizitën e saj në Ohër sot me vendosjen e luleve të freskëta para përmendores së viktimave të anijembytjes, ndërsa më pas mori pjesë në hapjen e zyrës së Shoqatës për Tolerancë dhe Bashkëpunim “Horizontet” në objektin Amam të Ohrit.
