Donald Trump, ish-presidenti dhe tashmë kandidati i ardhshëm për Shtëpinë e Bardhë, ka bërë të qartë se konflikti në Ukrainë do të jetë çështja kryesore e politikës së tij të jashtme. Sipas gjeneralit amerikan në pension, Keith Kellogg, i cili pritet të jetë këshilltari kryesor për Rusinë dhe Ukrainën, Trump synon një marrëveshje paqeje “të drejtë, të qëndrueshme dhe të sigurt” që do të shmangë përsëritjen e gabimeve të marrëveshjeve të Minskut, të cilat ai i konsideron një dështim.
Sfida e Biden dhe vizioni i Trump
Në fund të dhjetorit 2024, presidenti aktual Joe Biden autorizoi një paketë prej 2.5 miliardë dollarësh për Ukrainën, duke shteruar fondet e miratuara nga Kongresi. Ndërkohë, Trump dhe ekipi i tij shprehen skeptikë për strategjinë aktuale, duke theksuar se zgjatja e konfliktit është shkatërruese për Ukrainën dhe se një plan i qartë për paqe është i domosdoshëm.
Kellogg, i cili tashmë ka paraqitur një plan të detajuar për zgjidhjen e konfliktit, pritet të udhëtojë në Evropë pas inaugurimit të Trump në janar 2025, me ndalesa të mundshme në Kiev, Romë, Paris, dhe ndoshta edhe Moskë.
Elementet e planit të Trump
Plani i propozuar nga Kellogg përfshin:
•Ngrirjen e konfliktit përgjatë vijave aktuale të frontit.
•Garanci sigurie për Ukrainën, përfshirë zona tampon për të parandaluar përshkallëzimin e mëtejshëm.
•Përjashtimin e anëtarësimit të Ukrainës në NATO për të paktën 10 vitet e ardhshme, një çështje që konsiderohet shumë delikate në skenën ndërkombëtare.
Sipas mbështetësve të Trump, zgjidhja e konfliktit kërkon një përfshirje më të madhe të Evropës si mbikëqyrëse e armëpushimit dhe një qasje pragmatike që merr parasysh realitetin në terren.
Tensionet me Rusinë dhe kërkesa për një fund të luftës
Megjithëse administrata e Trump synon një ngrirje të konfliktit, zyrtarët rusë, përfshirë presidentin Vladimir Putin, kanë deklaruar se preferojnë një përfundim të plotë të luftës, jo një pezullim të përkohshëm. Çështja e territoreve të pushtuara mbetet pika më e vështirë në çdo negociatë të ardhshme, me Trump që kërkon një zgjidhje “të drejtë” që të mos favorizojë asnjë palë në mënyrë të padrejtë.
Roli i Evropës dhe sfida për Zelenskyn
Në përpjekjet për paqe, Trump kërkon të përfshijë aleatët evropianë në mënyrë më aktive, duke deleguar atyre mbikëqyrjen e armëpushimit dhe stabilitetin rajonal. Ndërkohë, presidenti ukrainas Volodymyr Zelensky, pas një takimi me Trump dhe Emmanuel Macron në Paris, ka shprehur gatishmërinë për të gjetur një zgjidhje për konfliktin përpara fundit të vitit 2025.
Një vizion për fundin e luftës?
Trump nuk ka publikuar ende një plan zyrtar, por retorika e tij reflekton një qasje të bazuar në realpolitikë dhe negociata të ngushta me të gjitha palët e përfshira. Ndërsa ndarjet mbi çështje si anëtarësimi i Ukrainës në NATO dhe kontrolli mbi territoret e pushtuara mbeten pengesa kryesore, administrata e tij e ardhshme synon të hapë rrugën për një marrëveshje që do të mundësojë paqe të qëndrueshme në rajon.
Mbetet për t’u parë nëse vizioni i Trump do të arrijë të harmonizojë interesat e Moskës, Kievit dhe aleatëve ndërkombëtarë, duke përmbyllur një nga konfliktet më shkatërrimtare të shekullit XXI.