Për fat të keq, marrëdhëniet mes Bullgarisë dhe Maqedonisë së Veriut janë në nivelin më të ulët të mundshëm, përfshirë edhe besimin mes nesh. Tjetra, natyrisht, është situata në Bullgari. Ishte një vit jashtëzakonisht i rëndësishëm për ne për të filluar negociatat. Në Republikën e Bullgarisë ka pasur tre procese zgjedhore, pushtet zyrtar dhe kjo nuk më ka ndihmuar për të kapërcyer dallimet dhe për të ngritur veton apo bllokadën. Këtë e bëri të ditur para televizionit Nova ministri i Punëve të Jashtme të R së Maqedonisë së Veriut , Buяr Osmani.
Fakti që në Bullgari ka pushtet politik tashmë na jep shpresë se dy autoritete legjitime mund të ulen dhe të bisedojnë për të gjitha çështjet dhe mesazhet e para japin optimizëm, sepse pikërisht këtë e thamë edhe ne vetë. Duhet të ketë të ardhura gjithëpërfshirëse. Historia – po, është e rëndësishme, por ne bëjmë histori çdo ditë, krijojmë histori, komenton Osmani.
Pranoj vetëm një argument pse nuk synohej zgjidhje deri më tani, sepse nuk kishim kabinet politik. Tani realisht nuk ka arsye për të dhënë afate të gjata kur ka një kabinet politik. Ka një shumicë stabile edhe në Republikën e Bullgarisë edhe në Republikën e Maqedonisë Veriore dhe unë mund të ulem nesër, të vazhdoj bisedimet dhe të ketë zgjidhje në janar, tha Bujar Osmani.
Me administratën e mëparshme politike kemi pasur negociata intensive, bisedime intensive, kemi shkëmbyer ide. Në shumë momente ishim shumë afër zgjidhjes, por sigurisht që kjo qeveri po vendosej edhe në një situatë parazgjedhore, në një situatë të brendshme politike, që e vështirësoi arritjen e zgjidhjes, tha Osmani.
Mendimi se ky fillim i ri me përfshirjen e ngjarjes dhe zgjimit është një mesazh i rëndësishëm për ne. I thashë disa njerëzve në publik, se 6 muajt janë një periudhë shumë e gjatë për ne, sepse jo vetëm shteti është shumë i gjatë për të pritur këtë proces, por edhe autoriteti i Bashkimit Evropian në këtë rajon po përballet me një sfidë serioze.
Kryeministri ynë mbeti me një pritje pozitive pas një bisede telefonike me Kiril Petkov, sepse sërish po shkojmë drejt një komunikimi normal, në të cilin fokusi nuk është vetëm tek e kaluara, por edhe tek vigjilenca. Kemi ndjekur edhe debatin për formimin e koalicionit, nuancat e ndryshme mes partive të veçanta. Përgjegjësinë e mban qeveria nga të dyja palët. Edhe në Republikën e Maqedonisë së Veriut ka dallime mes partive të ndryshme, komenton qeveria e koalicionit Osmani.
Për Marrëveshjen e Fqinjësisë së Mirë të vitit 2017 Pikërisht për këtë ka folur edhe kryeministri Kiril Petkov – formimi i grupeve punuese që të fokusohen jo vetëm në histori, por edhe në infrastrukturë, ekonomi, energjetikë etj.
“Marrëveshja parashikon dy instrumente. Njësia është komisioni ndërqeveritar, i cili përbëhet nga disa ministra, të udhëhequr nga ministrat e jashtëm. Këta janë 6-7 ministra nga ana jonë dhe 6-7 nga ana juaj, me të cilët duhet të flas më me përgjegjësi dhe të shpjegoj se ku kemi progres, ku nuk kemi progres dhe ku duhet të fokusohemi te vigjilenca. Dhe këto grupe, për të cilat flet kryeministri Petkov, në fakt janë instrumenti kryesor i Marrëveshjes – komisioni ndërqeveritar me të gjitha grupet, që janë pjesë e këtij komisioni. Fatkeqësisht, ne dëshirojmë që brenda një viti të mbahet seanca e dytë e komisionit ndërqeveritar, por nuk kemi përgjigje nga Republika e Bullgarisë. Dhe ky është instrumenti më i mirë, nëntema Osmani.
Instrumenti i dytë është Komisioni për Çështjet Historike dhe Arsimore, i cili duhet të synojë të nxjerrë pika të përgjithshme të historisë së përbashkët midis dy shteteve dhe popujve. Ky komision në fillim kishte një progres të caktuar për 5 persona, u arrit teksti i përgjithshëm, si të interpretohej roli aktual. U ranë dakord edhe 2 periudha. Është dashur të vazhdoni me gjithë dinamikën dhe rekomandimet për tekstet shkollore, komenton Osmani.
Për këtë, kërkesa e Bullgarisë është që gjuha të quhet gjuhë zyrtare e RMV-së dhe i pyetur se çfarë duan, Osmani është përgjigjur se duan që gjuha të quhet ashtu siç është propozuar nga Komisioni Evropian – gjuha maqedonase.
“Gjuha e ka origjinën nga e drejta për vetëvendosje në çdo shtet. Njihni shtetet, jo atributet që kanë këto shtete. Prandaj konsiderojmë se kjo nuk është një dëshirë, e cila duhet të jetë kontest apo pengesë për anëtarësimin në BE. “Ne konsiderojmë se ky propozim i Presidencës Evropiane që të dyja palët të kenë qëndrimet e tyre të njëanshme në KE në aspektin gjuhësor, dhe vetë KE-ja t’i pranojë të dyja qëndrimet, për ne kjo është zgjidhje e çështjes”, tha Osmani.
Për të gjitha çështjet e tjera, të cilat nuk janë pjesë e pakos, në kuadër të pakos 5+1 kemi dhënë zgjidhje kompromisi, shtoi ai.
Osmani theksoi se RS Maqedonia nuk do të ndërhyjë në organizimin e brendshëm të Republikës së Bullgarisë për sa i përket mënyrës së organizimit të qytetarëve të saj.
“Republika e Maqedonisë së Veriut dhe Republika e Bullgarisë kanë organizim të ndryshëm në aspektin e organizimit etnik të qytetarëve. Në vendin tonë kushtetuta i njeh përkatësitë etnike. Në kushtetutë është shkruar – popull maqedonas, pjesë të shqipes, turke, rome etj. Në Bullgari kjo nuk ekziston në kushtetutën e saj. Qëndrimi ynë është se kjo është një çështje për të cilën vetë Bullgaria do të vendosë se si të organizohet. Nuk kemi ndërmend të ndërhyjmë se si do të organizohet Bullgaria”, tha Bujar Osmani.
“Sa i përket pyetjeve të tjera – për gjuhën e urrejtjes, për punën e komisionit historik, mbishkrimin e bullgarëve në kushtetutën e RMV-së, pyetjen për rehabilitimin e viktimave të komunizmit, për të shkurtër dhe për të gjatë.
linku
https://bgnes.bg/news/buar-osmani-veche-imate-kabinet-oshche-prez-anuari-mozhe-da-ima-reshenie/
