Sekretari i Jashtëm i Britanisë së Madhe, David Cameron ka folur sot para Komitetit të Punëve të Jashtme të parlamentit britanik. Në deklaratën e tij, ndër të tjera, Cameron e quajti Serbinë një prokurë të Rusisë.
“Pozicioni i Perëndimit ndaj Ballkanit Perëndimor u formua para pushtimit rus dhe ne duhet të mendojmë se çfarë ka ndryshuar. Sepse Rusia dëshiron të bëjë më shumë për të destabilizuar Ballkanin, me përfaqësuesit e saj, përfshirë Serbinë,” tha Cameron.
Ballkani Perëndimor është vetëm një nga zonat e shumta të konfliktit midis Rusisë dhe Perëndimit sot, dhe kjo nuk është hera e parë që disa nga zyrtarët perëndimorë e quajnë Serbinë një krah të zgjatur të Rusisë.
Përkatësisht, disa politikanë dhe parti politike promovojnë në mënyrë aktive interesat ruse në Ballkanin Perëndimor. Ndërkohë, në secilin prej vendeve të rajonit është shfaqur një brez i partive antiperëndimore dhe proruse.
A critical statement by UK Foreign Secretary @David_Cameron on the need to reset the Western posture towards Serbia:
• We should show a growing frustration with the attitude of the Serbian gov
• Russia wants to do more to destabilize the Balkans through its proxies, incl Serbia pic.twitter.com/y0jyOgVsNf— Jakub Bielamowicz (@KubaBielamowicz) January 9, 2024
Këtu përfshihen partitë e themeluara si Aleanca e Social Demokratëve të Pavarur të Milorad Dodikut në Bosnjë dhe Hercegovinë dhe Maqedonia e Bashkuar e Janko Baçevit, të cilat kanë qenë përfituesit dhe shfrytëzuesit kryesorë të narrativave ruse.
Aktorët politikë më të vjetër dhe më të rinj kanë përqafuar retorikën kundër Perëndimit. Konceptet e nacionalizmit dhe patriotizmit përdoren si ide të kundërta me Perëndimin. Partitë që përfaqësonin pikëpamjet anti-perëndimore dhe pro-ruse fillimisht u bënë më të dukshme para anëtarësimit të Malit të Zi në NATO, dhe më pas me krizën politike dhe referendumin në Maqedoni.
Ata e intensifikuan retorikën e tyre në kuadër të zhvillimeve të fundit në mosmarrëveshjen ndërmjet Serbisë dhe Kosovës.
Emërimi i Sekretarit të Këshillit të Sigurimit të Rusisë, Nikolai Patrushev, si “njeriu” i Kremlinit në rajon është një tjetër shenjë e interesit të ripërtërirë të Moskës. Ai njihet për botëkuptimin e tij konspirativ në lidhje me Perëndimin. Patrushev u dërgua në Serbi për takime me zyrtarë të lartë të qeverisë dhe të sigurisë pas përpjekjes për grusht shteti në Mal të Zi në vitin 2016. Në maj të vitit 2019, 13 persona, duke përfshirë dy oficerë të inteligjencës ushtarake ruse dhe dy liderë të opozitës u dënuan për komplot të një grushti shteti pas vendimit të vendit për t’u bashkuar me NATO-n dhe miratimin e sanksioneve të Bashkimit Evropian kundër Rusisë.
Patriarkana Serbe ka lidhje historike dhe politike me Kishën Ortodokse Ruse. Në vitin 2016, Kisha Ortodokse Serbe në Mal të Zi tha se ishte detyra e saj “baritore dhe qytetare” të thërriste një referendum për anëtarësimin në NATO. Përkushtimi i një kishe të re ruse dhe një donacion prej 5 milionë dollarësh nga Gazprom për Kishën Ortodokse Serbe janë vetëm disa nga shenjat e fundit dhe të dukshme të pranisë në rritje të Rusisë në rajon bazuar në lidhjet kulturore-fetare.
Wow! @David_Cameron says 🇬🇧 should show growing frustration with the Serbian 🇷🇸 government. He also openly calls Serbia, Russia’s proxy and warns about Moscow’s plans to destabilize the region. Finally he said “we should be raising our game by what we can do to combat that”. 👏 pic.twitter.com/caJpCG83BW
— Ivana Stradner (@ivanastradner) January 9, 2024
