www.telegrami.mk
PO, ka shansë që njëri prej dy kandidatëve serioz si Bajram Rexhepi ta fitojë Tetovën direkt në raundin e parë, por nuk do të jem i befasuar nëse do të shkojë në raundin e dytë.Por ka disa faktorë që mund ta bëjnë këtë të mundur — përgjigja është: ka mundësi, por nuk është shumë e lartë — varen nga disa kushte.
Për të fituar në raundin e parë në Tetovë,Bajram Rexhepi i ka predispozitat …
Si kandidat serioz që është ka mbështetje të madhe/popullore dhe që mund të marrë më shumë vota se rivalët.
Ka bërë fushatën e fortë — për të mobilizuar votuesit, për të mahnitur publikun — dhe për të mos lejuar që shumë vota të shpërndahen te kandidatët e tjerë që nuk kanë shanse reale.
Në paralojë ka pasur një pjesëmarrje të kënaqshme — sa më shumë votues të dalin, aq më mirë për kandidatin lider, sepse shpërndarja e votave te kandidatët e tjerë mund të zvogëlojë përqindjen e nevojshme ose të ndikojë që askush të mos kapë shumicën.
Discord midis kundërshtarëve — nëse kanditatët serioz janë të dy, por rivalët e tjerë shpërndajnë votat edhe pritet (p.sh parti të vogla), kjo mund të lehtësojë që njëri kandidat serioz të kalojë pragun në raundin e parë.
Vlerësim praktik
Duke marrë parasysh që janë 6 kandidatë dhe që dy prej tyre konsiderohen “seriozë”, nëse votat mes kandidatëve të tjerë shpërndahen mjaft, njëri prej dy kandidatëve serioz mund të arrijë shumicën. Por gjasa është që në raundin e dytë Bajram rexhepi të jetë praktik sepse:
Kandidatët jo serioz zakonisht akumulojnë një pjesë të votave që ndezin rivalitetin dhe nuk lejojnë që një kandidat të jetë dominues në raundin e parë.
Partitë dhe koalicionet serioz shpesh nuk kanë mbështetje të barabartë në të gjitha pjesët e komunës — mund të ketë zona ku një kandidat serioz nuk është fort i njohur ose nuk ka akses, duke ndikuar në përqindje.
www.telegrami.mk
p.s Muhabetet e nëntokës politike se Bilall Kasami me ndihmën e strukturave të pushtetit pra të udhëhequra nga VMRO-DPMNE mund të shkojë direkt nga raundi i parë,sa po afrohet dita D bien në ujë .Përherë duhet shtruar pyetjen ÇKA NËSE KJO NDODH te PALA TJETËR .
“Nëntoka politike” është term që përdoret për të përshkruar strukturat e fshehta të ndikimit politik, që veprojnë jashtë institucioneve zyrtare — por që në realitet kontrollojnë, orientojnë ose korruptojnë proceset politike, ekonomike dhe mediatike.
Nëntoka politike nuk është vetëm një grup njerëzish. Është një rrjet interesash ku përfshihen:politikanë të lartë (me ndikim në vendimmarrje),
biznesmenë (oligarkët)që financojnë partitë dhe marrin tenderë,
funksionarë të administratës që zbatojnë urdhrat,
pjesë e mediave që kontrollojnë narrativën,
dhe ndonjëherë edhe figura nga krimi i organizuar që “sigurojnë” terrenin (frikë, presion, vota).
Ky rrjet vepron si mekanizëm i fshehtë kontrolli — politikanët duken sikur janë në krye, por shpesh janë vetëm fytyra publike të këtij sistemi.
Mekanizmat kryesorë të veprimit
a) Paraja
Financimet e paligjshme për fushata, blerje votash, apo tenderë të manipuluar.
Shembull praktik: një kompani fiton tender publik, por më pas një pjesë e fitimit shkon si “kontribut” te partia ose individi që e ka ndihmuar.
b) Kontrolli institucional
Nëntoka fut njerëz të vet në pozita kyçe: prokurori, gjykata, policia, administratë komunale.
Qëllimi: kur lind ndonjë skandal, ta “mbyllin” shpejt. Kur duhet licencë apo leje ndërtimi, ta marrin menjëherë.
c) Manipulimi medial
Media “miqësore” përdoret për propagandë, për të shpërndarë mesazhe të përshtatshme dhe për të sulmuar kundërshtarët.
Një portal lokal, p.sh., mund të duket i pavarur, por në prapaskenë financohet nga një kamp politik për të formuar opinionin publik...d) Rregullimi i votave
D ) Në zona të caktuara, nëntoka politike ndikon në mënyrën si votohet — përmes punësimeve partiake, blerjes së votës, apo kërcënimit indirekt.
Nuk është gjithmonë me dhunë — shpesh bëhet me “premtime pune” ose favore pas fushatës.
Mesut Shabani Tetovë
