Ndërsa sytë e Evropës dhe Perëndimit janë përqendruar kryesisht te lufta në Ukrainë, tensionet në Ballkanin Perëndimor po rriten. Zyrtarët e lartë britanikë po e quajnë rajonin “një tjetër pikë zjarri” dhe paralajmërojnë se presidenti rus Vladimir Putin po përdor momentin për të destabilizuar vendet e ish-Jugosllavisë, për të nxitur përçarje dhe për ta shtyrë rajonin më larg nga BE-ja dhe Perëndimi, dhe më afër Moskës dhe Pekinit, shkruan Politico.Sekretari i Jashtëm britanik, David Lammy, vizitoi rajonin javën e kaluar për të riafirmuar mbështetjen e Britanisë për zgjerimin e Bashkimit Evropian në të gjashtë vendet e Ballkanit Perëndimor – Shqipërinë, Bosnje dhe Hercegovinën, Malin e Zi, Kosovën, Maqedoninë e Veriut dhe Serbinë.
“Me luftën në Evropë dhe krahun e gjatë të ndërhyrjes ruse edhe këtu, do të ishte krejtësisht e papërgjegjshme të injorosh Ballkanin Perëndimor”, tha Lamy për Politico.Sipas Lamy, qëllimi i Putinit nuk është pajtimi, por paqëndrueshmëria dhe trazirat e vazhdueshme.
“Është në interesin e tij të mbajë rajonin në avantazh, të mbajë shoqëritë të shqetësuara dhe të mbajë konflikte të nxitura nga lufta kibernetike dhe hibride,” tha ai.
Shumë diplomatë perëndimorë besojnë se Kremlini mund të shfrytëzojë tensionet e rrënjosura etnike dhe fetare për të nxitur konflikte të reja dhe për të forcuar ndikimin e tij në gjykatën e Bashkimit Evropian.
Një zyrtar britanik ka paralajmëruar se Ballkani duhet të ecë përpara shpejt, pasi Brukseli së shpejti mund të jetë i preokupuar me hyrjen e Ukrainës në BE.
Dritarja e mundësive është shumë e ngushtë. “Ballkani nuk mund të ulet më në dy karrige”, tha ai.
Edhe pse Serbia ka negociuar anëtarësimin në BE që nga viti 2009, ministri britanik pranon se ka dy vizione për të ardhmen e vendit – njëra e orientuar drejt Evropës dhe tjetra më autoritare, me kontroll më të madh, korrupsion dhe afërsi me Rusinë. Këto ndarje janë qartë të dukshme në rrugët e Beogradit.
Vala e protestave masive të studentëve, e cila ka vazhduar që nga nëntori i vitit të kaluar, kur 16 persona humbën jetën kur një tendë u shemb në stacionin hekurudhor të Novi Sadit, ka bllokuar çdo ditë rrugët. Protestat janë zgjeruar edhe në kundërshtimin e kompleksit luksoz të planifikuar të Jared Kushner, dhëndrit të presidentit amerikan Donald Trump, në vendin e ish-Ministrisë së Mbrojtjes që u bombardua nga NATO në 1999.Ndërsa sytë e Evropës dhe Perëndimit janë përqendruar kryesisht te lufta në Ukrainë, tensionet në Ballkanin Perëndimor po rriten. Zyrtarët e lartë britanikë po e quajnë rajonin “një tjetër pikë zjarri” dhe paralajmërojnë se presidenti rus Vladimir Putin po përdor momentin për të destabilizuar vendet e ish-Jugosllavisë, për të nxitur përçarje dhe për ta shtyrë rajonin më larg nga BE-ja dhe Perëndimi, dhe më afër Moskës dhe Pekinit, shkruan Politico.
Sekretari i Jashtëm britanik, David Lammy, vizitoi rajonin javën e kaluar për të riafirmuar mbështetjen e Britanisë për zgjerimin e Bashkimit Evropian në të gjashtë vendet e Ballkanit Perëndimor – Shqipërinë, Bosnje dhe Hercegovinën, Malin e Zi, Kosovën, Maqedoninë e Veriut dhe Serbinë.
“Me luftën në Evropë dhe krahun e gjatë të ndërhyrjes ruse edhe këtu, do të ishte krejtësisht e papërgjegjshme të injorosh Ballkanin Perëndimor”, tha Lamy për Politico.
Sipas Lamy, qëllimi i Putinit nuk është pajtimi, por paqëndrueshmëria dhe trazirat e vazhdueshme.
“Është në interesin e tij të mbajë rajonin në avantazh, të mbajë shoqëritë të shqetësuara dhe të mbajë konflikte të nxitura nga lufta kibernetike dhe hibride,” tha ai.
Shumë diplomatë perëndimorë besojnë se Kremlini mund të shfrytëzojë tensionet e rrënjosura etnike dhe fetare për të nxitur konflikte të reja dhe për të forcuar ndikimin e tij në gjykatën e Bashkimit Evropian.
Një zyrtar britanik ka paralajmëruar se Ballkani duhet të ecë përpara shpejt, pasi Brukseli së shpejti mund të jetë i preokupuar me hyrjen e Ukrainës në BE.
“Dritarja e mundësisë është shumë e ngushtë. Ballkani nuk mund të ulet më në dy karrige,” tha ai.
Edhe pse Serbia ka negociuar anëtarësimin në BE që nga viti 2009, ministri britanik pranon se ka dy vizione për të ardhmen e vendit – njëra e orientuar drejt Evropës dhe tjetra më autoritare, me kontroll më të madh, korrupsion dhe afërsi me Rusinë. Këto ndarje janë qartë të dukshme në rrugët e Beogradit.
Vala e protestave masive të studentëve, e cila ka vazhduar që nga nëntori i vitit të kaluar, kur 16 persona humbën jetën kur një tendë u shemb në stacionin hekurudhor të Novi Sadit, ka bllokuar çdo ditë rrugët. Protestat janë zgjeruar edhe në kundërshtimin e kompleksit luksoz të planifikuar të Jared Kushner, dhëndrit të presidentit amerikan Donald Trump, në vendin e ish-Ministrisë së Mbrojtjes që u bombardua nga NATO në 1999.
Flamujt e BE-së nuk valojnë në protesta dhe shumë studentë besojnë se Brukseli është bashkëpunëtor në korrupsionin kundër të cilit po luftojnë.
“Në të njëjtën kohë, ata po negociojnë anëtarësimin me Vuçiqin dhe po përpiqen t’i afrohen atij për litiumin serb”, thonë organizatorët, duke theksuar hipokrizinë e politikës evropiane.
Serbia nuk e njeh pavarësinë e Kosovës, refuzon të vendosë sanksione ndaj Rusisë dhe vazhdon të thellojë marrëdhëniet ushtarake dhe ekonomike me Moskën dhe Pekinin.
“Paradoksi është i gjallë dhe i mirë këtu,” tha Lamy, i cili thotë se Putini dëshiron Ballkanin Perëndimor si “sheshin e ardhshëm të lojërave”.
Edhe pse SHBA dhe Britania e Madhe kanë vendosur tashmë sanksione ndaj tij, politikania britanike Arminka Helic po bën thirrje për masa më të rrepta.
“Kjo nuk është një prerje e shpejtë, por një infeksion i ngadalshëm,” thotë Helic, e cila vetë u largua nga Bosnja gjatë luftës.Helena Ivanov nga instituti britanik “The Henry Jackson Society” beson se Perëndimi mund të vonohet përsëri, siç ishte vonë në vitet 1990.
“Nuk është një luftë, por ata mund të zgjohen në një kohë kur ndikimet ruse dhe kineze tashmë janë rrënjosur thellë dhe atëherë do të jetë tepër vonë,” tha ajo.
Konkluzioni i përbashkët i përfaqësuesve britanikë dhe kosovarë, si dhe i analistëve politikë, është i qartë: nëse BE-ja dhe bashkësia e gjerë ndërkombëtare nuk veprojnë shpejt dhe me vendosmëri, Putini mund ta kthejë Ballkanin në një zonë të re konflikti dhe destabiliteti, ashtu siç bëri në Ukrainë.
