Rregullat e reja të talebanëve për burrat, natyrisht, janë të zbehta në krahasim me kufizimet e qeverisë për vajzat dhe gratë, të cilave u ndalohet ende shkolla përtej klasës së gjashtë, janë të ndaluara nga universitetet dhe së fundmi të ndaluara për të ngritur zërin në publik, ndër shumë rregulla të tjera.
AFGANISTAN– Ligjet absurde të vendosura nga regjimi taleban në Afganistan ndaj grave kryesisht, tashmë nuk do të “kursejnë” as burrat. Prej tre vitesh, që kur talebanët morën pushtetin në Afganistan, gratë janë përballur me të gjitha llojet e kufizimeve në të drejtat e tyre individuale dhe lirinë personale, duke filluar me veshjen e tyre. Nga ana tjetër, burrat, kryesisht në qendrat urbane të vendit, vazhdonin të gëzonin privilegjet e një jete të lirë.
Megjithatë, prej një muaji, regjimi taleban ka vazhduar me zbatimin e ligjeve, të cilat tani ndikojnë edhe në jetën e burrave. Ligjet e reja kërkojnë që burrat të rrisin mjekrën deri në grusht, t’i ndalojnë ata të imitojnë jomuslimanët në pamje ose sjellje, e interpretuar si ndalim për xhinset, ndërsa vendosin “fre” në prerjet e flokëve që bien ndesh me ligjin islamik, gjë e cila do të thotë një fund për stilin e shkurtër apo perëndimor të prerjes së flokëve.
Sikur të mos mjaftonte e gjithë kjo, tani meshkujve u ndalohet edhe të shikojnë femra të tjera, përveç bashkëshorteve apo të afërmve të tyre. Si rezultat, gjithnjë e më shumë njerëz po rrisin mjekrën, mbajnë qilima lutjesh dhe i lënë xhinset e tyre në shtëpi.
Këto kufizime të para serioze për burrat erdhën si befasi për shumë njerëz në Afganistan. Në një shoqëri ku zëri i një burri shihet qartë si shumë më i fuqishëm se ai i një gruaje, disa tani po ngrenë pyetjen nëse duhet të kishin folur më herët, për të mbrojtur liritë e burrave dhe vajzave të tyre dhe si rrjedhojë, liritë e tyre.
“Nëse burrat do të kishin ngritur zërin tonë, ne mund të ishim në një situatë tjetër tani,” tha një banor i kryeqytetit, Kabul, i cili, si të tjerët që folën me The Washington Post në telefon, foli në kushte anonimiteti. “Tani ne të gjithë kemi mjekër sepse nuk duam të na pyesin, të poshtërojmë”, tha ai.
Rregullat e reja të talebanëve për burrat, natyrisht, janë të zbehta në krahasim me kufizimet e qeverisë për vajzat dhe gratë, të cilave u ndalohet ende shkolla përtej klasës së gjashtë, janë të ndaluara nga universitetet dhe së fundmi të ndaluara për të ngritur zërin në publik, ndër shumë rregulla të tjera.
Por “oficerët e moralit fetar” të sapofuqizuar, të njohur për rrobat e tyre të bardha, kanë trokitur për katër javët e fundit në disa pjesë të Kabulit në dyert e burrave, të cilët nuk shkojnë rregullisht në xhami për t’u falur. Punonjësit e qeverisë thonë se kanë frikë se do të pushohen nga puna sepse nuk kanë rritur mjekrën e tyre dhe disa berberë tani po refuzojnë t’i presin ato.
Gjithnjë e më shumë, taksistët meshkuj po detyrohen të ndalojnë në mes të rrugës për shkelje të rregullave të ndarjes gjinore duke marrë në automjetet e tyre gra të pashoqëruara ose për të luajtur muzikë, shkruajnë mediat e huaja.
Ligjet e reja i japin “policisë së moralit” fuqinë për të ndaluar të dyshuarit deri në tre ditë. Në raste të rënda, të tilla si anashkalimi i përsëritur i lutjeve në xhami, të dyshuarit mund t’i dorëzohen gjykatave për gjykim dhe dënim bazuar në interpretimin e tyre të ligjit islamik të sheriatit. Shkeljet e rregullave të reja pritet të dënohen me gjobë ose burgim. Por njerëzit që shpallen fajtorë për disa vepra, si tradhëtia bashkëshortore, mund të dënohen me fshikullim ose me vdekje me gurë.
Amir, një banor që jeton në Afganistanin lindor, tha se ai i mbështet talebanët deri në fund. Por tani ai ndihet i frikësuarnga “policia e moralit”. “Të gjithë ne jemi muslimanë besnikë dhe e dimë se çfarë është e detyrueshme dhe çfarë jo. Por është e papranueshme që ata po na bëjnë dhunë”, thotë ai, duke shtuar: “Edhe njerëzit që kanë mbështetur talebanët tani po përpiqen të largohen nga vendi”.
Shumica e njerëzve që folën për këtë çështje jetojnë në Kabul ose zona të tjera urbane. Banorët e zonave më konservatore dhe tradicionale të Afganistanit, nga ana tjetër, thonë se nuk kanë vënë re pothuajse asnjë ndryshim. Një burrë, një banor i Helmandit rural në Afganistanin jugor, tha se askush në fshatin e tij nuk ka ndonjë shqetësim dhe se rregulla të tilla kanë qenë prej kohësh të zakonshme atje. “Asnjë polici morali nuk është paraqitur këtu deri më tani. Ata fokusohen në qytete”, tha ai.
Kufizimet e reja duket se pasqyrojnë një ndryshim më të gjerë në balancën e pushtetit brenda talebanëve, me elementë më konservatorë ose duke fituar ndikim ose duke kërkuar të afirmohen më agresivë në zonat urbane, sipas zyrtarëve perëndimorë dhe kritikëve afganë të talebanëve.
