Shkallën e “transparencës shumë të mirë aktive” për herë të parë e kanë arritur tri parti politike, LSDM,LEVICA dhe Aleanca për Shqiptarët, ndërsa në kategorinë “Transparencë e mirë aktive” janë shtatë nga partitë politike të vëzhguara, gjegjësisht VMRO-DPMNE. , BDI, DOM , Lidhja Demokratike (Pavle T.) , Alternativa, PDSH dhe Partia e Pensionistëve.
Partitë politike në vitin 2023 kanë përmirësuar transparencën aktive, megjithëse asnjë parti nuk ka arritur ende “transparencë aktive të shkëlqyer”, domethënë nga 120 të mundshme, asnjë parti nuk ka më shumë se 97 pikë, sipas rezultateve të Indeksit të Transparencës së Partive Politike. për vitin 2023 të realizuar nga Instituti Ndërkombëtar Republikan (IRI).
Në kuadër të Indeksit janë vëzhguar edhe faqet e internetit të partive të përbërjes parlamentare 2020-2024, në periudhën nga 1 deri më 31 tetor të këtij viti.
Indeksi vlerëson partitë në katër kategori – informacione bazë për partinë, akses në informacione publike, transparencë financiare, si dhe komunikim apo hapje ndaj qytetarëve.
Vlerësimi ndahet në pesë nivele të transparencës aktive, përkatësisht transparencë aktive e shkëlqyer, shumë e mirë, e mirë, e kënaqshme dhe e pakënaqshme.
Shkallën e “transparencës shumë të mirë aktive” për herë të parë e kanë arritur tri parti politike, LSDM, e majta dhe Aleanca për Shqiptarët, ndërsa në kategorinë “Transparencë e mirë aktive” janë shtatë nga partitë politike të vëzhguara, gjegjësisht VMRO-DPMNE. , BDI, DOM , Bashkimi Demokratik, Alternativa, PDSH dhe Partia e Pensionistëve.
Janë pesë parti politike në kategorinë “transparencë aktive e kënaqshme”, ndërsa tri parti politike të përfshira në kampion i përkasin kategorisë së fundit të partive me “transparencë aktive jo të kënaqshme”.
LSDM ka rezultatin më të mirë të Indeksit të Transparencës sivjet me 75 për qind përmbushje të treguesve dhe 92 pikë të fituara. Partia është rritur me një nivel në shkallë dhe është vlerësuar me “transparencë aktive shumë të mirë” në këtë masë të transparencës aktive.
Menjëherë pas LSDM-së, vijon Levica me 84 pikë, 12 pikë më shumë se ato të fituara në matjen e mëparshme në vitin 2021 dhe Aleanca për Shqiptarët me 73 pikë, që tregon një rritje prej 51 pikësh në krahasim me vitin 2021.
Seksioni “Informacioni bazë” analizon disponueshmërinë e të dhënave për partinë, ku partitë tregojnë rezultatet më të dobëta, pra plotësojnë vetëm 36 për qind të treguesve.
Në këtë kategori, Levica, LSDM dhe Alternativa fitojnë më së shumti pikë, pra më shumë se gjysmën e numrit të përgjithshëm të pikëve, ndërsa 15 partitë e tjera kanë fituar më pak se gjysmën e pikëve.
Rezultatet e Indeksit tregojnë se partitë më së shumti publikojnë informata për të cilat janë të obliguara në pajtim me Ligjin për Qasje të Lirë në Informata Publike.
Në kategorinë “aksesi në informacion”, partitë kanë mesatarisht përmbushjen më të lartë të treguesve prej 53 për qind.
Partia më e mirë në këtë seksion është LSDM me maksimum 17 pikë, e ndjekur nga Alternativa me 16 pikë, Aleanca për Shqiptarët dhe VMRO-DPMNE me 15 dhe BDI dhe DPTM me 14 pikë. Tri palë nuk kanë asnjë informacion për qasje në informacione publike.
Vetëm pesë parti kanë publikuar të gjitha raportet financiare për periudhën e analizuar trevjeçare.
Partitë politike që publikojnë këto dokumente në një format të hapur ose të kërkueshëm në të cilin informacioni mund të kopjohet vlerësohen më mirë. Ka vetëm një shembull të tillë në LSDM, ku informacionet janë të plota të publikuara.
Një praktikë e shkëlqyer është krijuar nga Aleanca për Shqiptarët, VMRO-DPMNE dhe BDI, të cilat shpenzimet e fushatës zgjedhore i publikuan në një bazë të dhënash interaktive, nga e cila mund të shkarkohen të dhënat në format të hapur, ndërsa SKZHP vërehet se ka publikuar. një raport për donacionet për vitin 2019 në format të hapur, por vetëm si rast i izoluar dhe jo plotësisht për të tre vitet.
Vërehet se LDP dhe Alternativa kanë publikuar raportin e donacioneve vetëm për një vit, ndërsa BESA, PS, DPTM dhe Partia Lëvizja Turke nuk kanë publikuar asnjë raport.
Sa i përket pjesës së fundit, “komunikimi me qytetarët”, vetëm pesë parti kanë në dispozicion programet e tyre nga tre ciklet e fundit zgjedhore, LSDM, e majta, DS, Aleanca për Shqiptarët dhe DOM, ndërsa GROM ka publikuar dy programe zgjedhore nga të kaluarën. tre cikle zgjedhore. Tri partitë e tjera, VMRO-DPMNE, BDI dhe LDP kanë publikuar nga një program zgjedhor.