Tashmë në prag të ngjarjes, figura të njohura politike, shtetarë të dikurshëm dhe aktualë bënë të qartë se vazhdojnë të jenë skllevër të një të shkuare që nuk ka asnjë lidhje me kërkesat e sotme ndaj tyre. Lartësimi me të cilin, për ditë të tëra, “udhëheqësit” e popullit si Hristiyan Mickovski dhe Apasiev tundnin grushtat në kërcënim se do të njollosin ndërmarrjen modeste, i ekspozoi deri në kockë kompleksitetin e tyre kombëtar dhe shpirtëror. Mbledhja e njëqind qytetarëve të mbushur me urrejtje për Bullgarinë, me pankarta, parulla me përmbajtje të papërshtatshme dhe flamuj, tregoi edhe një herë, pas ngjarjeve në Manastir në prill të këtij viti, në çfarë llumi ideologjik është shtyrë qëllimisht dhe sistematikisht shoqëria maqedonase. ..
Tema e antifashizmit është thelbësore në edukimin e adoleshentëve atje. I gjithë sistemi arsimor është ndërtuar mbi një mitologji në të cilën lufta kundër “pushtuesit fashist bullgar” ngrihet në nivelin e një ideali moral të paarritshëm, para të cilit duhet të nderohen brezat e rinj, si dhe mbarë kombi. Dhe më e rëndësishmja: lufta kundër imazhit “të keq” të “tatarëve bullgarë” hodhi bazën e asaj teknologjie, të aplikuar në një model fashist, që duhej të krijonte vetëdijen e re kombëtare.
Është i turbullt fanatizmi me të cilin shkencëtarët, diplomatët, filozofët, politikanët, shtetarët në vendin vëllazëror vazhdojnë të përparojnë në karrierën e tyre falë atij ajri të dendur nga padrejtësia që u fry në Vardar pas vitit 1944. U sugjeroj të gjithëve të mendojnë mospërputhja e dukshme: pse u krijua një mitologji e tërë ideologjike kundër administratës bullgare trevjeçare të Maqedonisë së Vardarit, në të cilën “luftëtarët partizanë” u ngritën në simbol të dashurisë për lirinë, drejtësinë dhe moralin dhe për serbët tridhjetëvjeçarë. pushtimi i territorit, i quajtur Banovina Serbe Jugore, vazhdon të hesht, sikur të mos ekzistonte… Dhe pikërisht atëherë, gjatë këtyre tridhjetë viteve, popullsia e Maqedonisë, e veçanërisht rinia e saj, u organizuan për rezistencë dhe luftë kundër fuqisë së huaj të imponuar.
Çfarë dinë gjeneratat e sotme në këtë vend për Organizatën Sekrete Revolucionare të Rinisë Maqedonase – MMTRO, për Organizatën e Fshehtë Kulturore dhe Arsimore të Grave Bullgare Maqedonase – TKPOMB? Çfarë dinë ata për gjyqin studentor të Shkupit të vitit 1927 kundër anëtarëve më të shquar të MMTRO-së?
Dhe pse në shkollat e shtetit të ri të Maqedonisë pas vitit 1944 ndalohet të përmenden këto manifestime të rinisë maqedonase dhe të gjithë Maqedonisë?
Frika nga e vërteta. Kjo është përgjigja.
Dhe të vërtetën e gjejmë në Statutin e MMTRO-së, neni 1 i të cilit thotë:
a/ “MMTRO synon të mbështesë VMRO-në në luftën e saj për çlirimin e Maqedonisë nga zgjedha greke dhe serbe dhe për bashkimin e tre pjesëve të saj në një njësi politike autonome;
b/Të shërbejë si shkollë stërvitore për forcat e reja inteligjente luftarake…”
Në të njëjtën frymë është edhe Statuti i Organizatës Sekrete Kulturore dhe Arsimore të Grave Bullgare Maqedonase – TKPOMB.
Në nenin 1 të tij thuhet: “Gratë bullgare maqedonase, kudo që janë, janë të organizuara në miqësi me qëllim: a/ të ruajnë kombësinë bullgare të tyre dhe të fëmijëve të tyre nga serbizimi, greqizimi dhe çdo shkrirje tjetër;
dhe/të mbajnë gjithmonë zgjuar dashurinë e tyre dhe të të afërmve për atdheun e shqyer e të robëruar…”
Çfarë do t’i përgjigjen ata pyetjeve të çuditshme të një djali 10-15 vjeç, në duart e të cilit ra aksidentalisht një nga këto statute? Prindërit, mësuesit, anëtarët e publikut, politikanët, shkencëtarët dhe shtetarët do të heshtin ose do të shqiptojnë frazën e tyre të detyrës: “Propaganda bullgare”. Po, por të rinjtë tashmë po përdorin internetin për të kaluar kufijtë e fortifikuar prej kohësh, për të shpëtuar iluzionet dhe për të hyrë në territoret e dijes që nuk lejohen nga prindërit dhe mentorët e tyre. Dëshmitë autentike të gjyqit studentor të Shkupit të vitit 1927, si dhe të gjitha krimet e regjimit serb në Maqedoni, tani janë në dispozicion për këdo që kujdeset dhe i vendos ish-gardianët e së vërtetës së përbërjes jugo-komuniste në një mbrojtje të dhimbshme. pozicion.
Të gjithë atyre që pavarësisht fakteve vazhdojnë të dyshojnë për ekzistencën e MMTRO-së, le të shkojnë në bibliotekën e Beogradit dhe të kërkojnë në “Pravda”. Në numrin e 11 nëntorit 1927 u botua statuti i Organizatës.
Gëzuar lexim, zotërinj!
Dhe çfarë faji kanë këta studentë? Faji është se një nga liderët e tyre, Dimitar Gyuzelev, e zbuloi këtë statut dhe se ata po organizohen për të rezistuar dhe luftuar kundër regjimit serb në atdheun e tyre, Maqedoninë. Zbulimet u bënë më 29 maj 1927, 70 studentë maqedonas u arrestuan në Shkup, Beograd, Zagreb, Lubjanë. Rrjeti i grupeve konspirative të përhapur në të gjithë Maqedoninë e Vardarit tronditi pushtetarët. Lirojnë 50 nga të arrestuarit, ndërsa 20 të akuzuar janë në proces gjyqësor. Prej tyre, 11 u lanë të lirë, për t’u trajtuar më vonë, në një mënyrë tjetër tinëzare dhe të poshtër. Më 10 dhjetor 1927, pas gjashtë muajsh zgjuarsi torturash, nëntë “kriminelët më të mëdhenj” u dënuan. Dimitar Gyuzelev dhe Ivan Shopov u dënuan me 20 vjet burg, Dimitar Netsev – 15, Dimitar Chkatrov – 10 dhe Haralampi Fukarov, Todor Gichev, Boris Andreev, Steryo Bozdov dhe Boris Svetiev – me nga 5 vjet.
A ka bërë ndonjë nga liderët e shtetit të pavarur tashmë 31-vjeçar të Maqedonisë për të kuptuar përpjekjen dhe idealizmin rinor të këtyre luftëtarëve vetëmohues për lirinë e Maqedonisë? Kjo pyetje nuk vlen vetëm për politikanët dhe shtetarët e sotëm Pendarovski, Zaev, Kovaçevski, Mickovski, Apasiev, por edhe për të mëparshmet Kiro Gligorov, Stojan Andov, Petar Goshev, Tito Petkovski, Branko Crvenkovski, Vasil Tupurkovski, Nikolla Gruevski… Kush dhe pse pas vitit 1944 partizanët e Titos i bënë luftëtarët më të denjë për Maqedoninë dhe viktimat e panumërta të luftëtarëve kundër regjimit në Banovinën Jugore Serbe – armiq dhe keqbërës të popullit maqedonas? Kush e ka ndarë dhe kundërshtuar kaq mizorisht historinë e Maqedonisë në njëqind vitet e fundit? Kush dhe pse në Maqedoninë jug-komuniste dënoi me vuajtje dhe vdekje disa nga dëshmorët që i mbijetuan ferrit të gjyqit studentor të Shkupit? Këto pyetje le të marrin përgjigje nga të gjithë ata që janë përfshirë në brumin e gënjeshtrës dhe mashtrimit ndaj popullit të tyre. Dhe e vërteta thuhet, jo nga Bullgaria. Ajo gjendet në të gjithë shtypin evropian, duke pasqyruar natyrën monstruoze të akuzës ndaj studentëve në vitin 1927, si dhe në qëndrimet e disa organizatave publike. Për shembull, në një mbledhje më 31 tetor 1927, Komiteti Ballkanik në Londër doli me një qëndrim në të cilin theksohej: “… autoritetet kanë filluar të torturojnë popullsinë bullgare në zona të ndryshme, studentët e arrestuar në Shkupi po keqpërdoret në mënyrën më të keqe…” etj. .n.
Vlerësimi më i saktë i asaj që ndodhi mund të gjendet në analizën e gazetës franceze La rumeur menjëherë pas shpalljes së vendimeve: “…Traktati i paqes shpalli një parim shumë të rëndësishëm: mbrojtjen e të drejtave të pakicave. Por këto të drejta nuk u garantohen bullgarëve në Maqedoni. Në vend të shkollave bullgare, të cilat u mbyllën, u hapën shkolla serbe për të arritur asimilimin e popullsisë. Regjimi serb … është më mizor se ai që mbretëroi në epokën e Sulltan Hamidës … Fjalia e Shkupit bëri një përshtypje shtypëse jo vetëm për shkak të mizorisë së saj, por edhe sepse prek ndërgjegjen kombëtare të maqedonasve të vërtetë … Të dënosh rininë e një populli të shtypur që ka të drejtë të jetojë dhe të mbytë zërin e shpirtit të tij… ky është krimi më i rrezikshëm nga të gjitha…” (Cituar nga Kosta Tsarnushanov, “Kontribut në historinë e MMTRO”, Sofje, 1996, f. 134)
A nuk u bënë të njohura konkluzionet e ish-gazetarëve parizianë edhe për presidentin aktual francez Emmanuel Macron, kur në korrik të vitit 2022 propozoi një skemë kthjelluese gjatë negociatave të Republikës së Maqedonisë për anëtarësim në BE?
Vjen gjithmonë momenti kur e vërteta, sado që ta fshehin dhe maskojnë, del në shesh. Dhe me këtë elitat në Republikën moderne të Maqedonisë më në fund do të detyrohen të pajtohen…/BGNES
